Eine kleine Nachtmusik

Vandaag een gedicht van een van de grote Nederlandse dichters, Gerrit Achterberg. Maar nu eens van een geheel andere signatuur dan waarmee zijn werk vaak geassocieerd wordt. Niets van hopeloosheid, mateloos verlangen of de dood. Nee, een bijna atypisch gedicht binnen zijn totale oeuvre, dat hij de titel ‘Eine kleine Nachtmusik’ gaf.

Terwijl hij onder de vleugel sliep
alsof geen morgen hem meer riep,
begonnen zacht op ’t wit en zwart
van ’t doodstil glanzend mechaniek
de snelle maten van het lied
dat in zichzelf verdronken sliep,
dat in zichzelf verzonken zag
naar wie het riep
met klare, jubelende kracht.

Haastig en diep gelukkig schiep
Mozart zijn kleine nachtmuziek.

Advertenties

Een stijlbreuk met Halbe Zijlstra

Als de voortekenen niet bedriegen en het speculeren over ministersposten geen slag in de lucht bevat, dan zal Nederland binnenkort opgezadeld worden met een minister van Buitenlandse Zaken waaraan het maar moeilijk wennen zal zijn. Want de al vaker genoemde kandidaat is onmogelijk te rangschikken in het rijtje van voorgangers als Hans van Mierlo, Jozias van Aartsen, Jaap de Hoop Scheffer, Ben Bot, Frans Timmermans en Bert Koenders, welke stuk voor stuk los van hun politieke achtergrond, de kleur en de toon van de buitenlandse dienst uitdroegen. Wat dat aangaat lijkt er met het verwachte aantreden van Halbe Zijlstra in die functie van minister van Buitenlandse Zaken een serieuze stijlbreuk op te treden. Want van de verfijning en de meer dan goede manieren, die toch min of meer inherent aan die funcie zijn, wil hij niet echt zoveel weten. Wat hij ook in zijn optredens en gedragingen onomwonden uitstraalt. Zonder dat hij ergens een grens van wat betamelijk of onbeschaafd is, overschrijdt, oogt het allemaal wel behoorlijk vierkant en naar binnen gericht, met vaker een scherm dat door hem wordt opgetrokken als het even spannend wordt of er op aankomt.

Uitnodigend en toegankelijk zijn evenmin de kwalificaties die spontaan met Zijlstra geassocieerd worden, waarmee hij zich wel de echte Fries betoont. Want daar ligt zijn geboortegrond, in Oosterwolde, waar hij dan ook zijn eerste bestuurlijke functie had, namelijk die van secretaris van de plaatselijke postduivenvereniging. Waarna het wat zijn maatschappelijke activiteiten aangaat, afgezien van zijn bemoeienis in en met de gemeente – en landelijke politiek, akelig stil blijft. Zoals er ook haast vruchteloos gespeurd moet worden naar dat wat in zijn interessesfeer ligt. Hij houdt in elk geval niet van moeilijke boeken en leest het liefst Ludlum. En met zware muziek moet er ook niet bij hem aangekomen worden. Metallica is wat hem betreft al goed genoeg. Waarmee zijn affiniteit, als daar al gesproken van mag worden, met kunst en cultuur eindigt, en tegelijk een vorm van algemene ontwikkeling ook ver te zoeken lijkt. En dat moet Nederland dus op het hoogste niveau in het buitenland en over het breedst mogelijke terrein gaan representeren. Gegarandeerd dat het aan zo’n type minister in die specifieke functie wel heel moeilijk wennen zal zijn. Als het daar al ooit van komt.

Indian Summer (haiku)

Fijn! Ze komt eraan,
de Indian Summer. Dus
aan, die korte broek.

Buma, een noodgreep

Tweehonderdzeven dagen heeft het geduurd voordat het regeerakkoord dat de basis moet vormen van Rutte III, het licht zag. En de presentatie ervan was er dan ook helemaal naar. Daar stonden ze dan de kruideniers, die voor Nederland het boodschappenlijstje voor de komende bijna vier jaar hadden opgesteld. Van vreugde leek er nauwelijks sprake. Meer van het beeld dat het maar moet, laat staan dat er ergens bij een van de vier partijleiders iets zichtbaar was dat leek op enthousiasme of zelfs bevlogenheid. Met als meest dramatische voorbeeld en dieptepunt tegelijk de CDA’er Buma, waarvan het onvoorstelbaar is dat hij een half jaar terug nog twintig zetels in de wacht wist te slepen. Waardoor de vraag eigenlijk opnieuw rees wat de Nederlander toch heeft bezield om aan deze man met een charisma van nul komma nul, een stem, een mandaat, vertrouwen te geven. Is het dan zo erg met het kiezersvolk gesteld als er zo massaal kennelijk blinde vlekken in het stemhokje aanwezig zijn geweest. Want wat heeft de man al niet tegen? Om maar met zijn gedachtenwereld te beginnen. Op een zinvolle gedachte viel hij het afgelopen half jaar niet te betrappen.

Of was zijn pleidooi om kinderen aan het begin van elke schooldag het Wilhelmus te laten zingen het ultieme bewijs van de visionnair die Buma zou zijn? Met op de valreep, dus bij het scheiden van de formatie-markt, ook nog eens de maatschappelijke dienstplicht voor jongeren, waarvoor hij zich zo sterk meende te moeten maken. Alsof er waarachtig niet meer aan de orde was en Nederland daarnaar reikhalzend zat uit te kijken. Was dit al flinterdun, zijn presentatie is zo mogelijk nog erger. Wat die man al niet oproept, laat zich lastig beschrijven. Bijvoorbeeld, zijn lach moet teveel zijn voor de tere kinderziel, terwijl de volwassenen beter ook uit zijn buurt kunnen blijven, omdat hij overvloedig met consumptie lijkt te spreken. Hoor hem maar eens smakken als hij weer een one-liner de wereld in probeert te sturen en zie die eeuwige etensrest die zijn mondhoeken maar niet wil verlaten. Logisch en vanzelfsprekend toch dat zo’n man als deze Buma de laatst aangewezenen is, om regeringsbeleid te verdedigen. Blijft evenwel de vraag hoe het mogelijk is dat zo’n man daar verzeild is geraakt. Was het dan zo erg met het CDA gesteld dat er zo’n noodgreep, bijna in paniek, verricht moest worden.

Lisboa

Het werd weer eens tijd om een van onze grote dichters aan het woord te laten. Hij ontbrak hier al een tijd, Jan Jacob Slauerhoff (1898 – 1936), die hier Lissabon bezingt in ‘Lisboa‘.

Een stad van grijswitte gebouwen
En halfvoltooide huizen,
Van ruïnes die spoorloos vergruizen
En zuilen die zichtbaar vergrauwen.

En overal zijn nog de puinen
Van de aardbeving openbaar.
Waarom zou men bergen en ruimen?
Onder de aarde dreigt steeds het gevaar.

Paleizen zijn scheef afgesneden,
Van andre ontbreekt een brok muur.
Lisboa bestaat in ’t verleden,
Maar ’t kent geen rust, enkel duur.

Was het ooit aan een stad gegeven
Voort te leven als geest,
Vreemd nu en trouw vroeger gebleven
Na een asregen op een feest?

Andalusisch logboek

De hedendaagse reiziger wordt doodgegooid met informatie over de meest uiteenlopende bestemmingen. Aan Michelin, Lonely Planet, Capitool, Kosmos of Marco Polo zal het niet liggen als men op een beoogd reisdoel niet beslagen ten ijs komt, zou gegeven het gigantische aanbod allicht gemakkelijk gedacht kunnen worden. En toch blijkt dat in de praktijk behoorlijk vies tegen te vallen, omdat het in feite veel van hetzelfde is dat er wordt geboden, nog afgezien van het feit dat de irrelevantie vaker hoogtij viert in de rijstebrijberg van feitjes, cijfers en gegevens. Want wat moet iemand er allemaal mee. Per saldo blijkt het meestal toch te gaan om standaardinformatie over grotendeels doorsnee attracties en bezienswaardigheden. Naar iets extra’s of bijzonders plus wat detaillering en diepgang is het vaak lang zoeken zonder dat het zo veel oplevert. Dat is de conclusie die zich meer en meer begint op te dringen na al zo lang en zo vaak op reis te zijn gegaan en nog veel meer na lezing van het boeiende ‘Andalusische logboek’ van de Vlaamse auteur Stefan Brijs, die met zijn boek wel kans ziet om waardevolle achtergrondinformatie te verschaffen over een boeiend gebied als Andalusië.

In de ruim driehonderd pagina’s rept hij nergens over flamenco’s, het Alhambra of de sherry van Jerez de la Frontera. Voor open deuren over de streek waar hij sinds drie jaar woont, hoef je bij hem niet te zijn. Nergens gaat het over Sevilla, Ronda, Granada of de Sierra Nevada. Hij kijkt achter de coulissen van het Andalusische land en verschaft zo de aanstaande reiziger waardevolle achtergrondinformatie, met de kennis waarvan een bezoek aan dit boeiende en prachtige gebied echt gewicht en diepgang kan krijgen. In zijn tocht door Andalusië en tegelijk door de seizoenen ziet en verzamelt hij materiaal om twaalf hoofdstukken (volgens de jaarkalender) te vullen. Waarin magnifieke observaties van het landschap, de regionale keuken, de zeden en gewoonten, de rituelen en culturen, aangevuld met beelden van met name vogels en overige fauna en flora, terwijl hij ook nog kans ziet om de geschiedenis door de twintig rumoerige eeuwen heen ruimschoots aan bod te laten komen. Waardoor zijn boek een echte must wordt voor elke bezoeker van het fascinerende Andalusië, terwijl het voor ons mosterd na de maaltijd werd, hoewel toch pittig genoeg om nog eens extra van onze reis daarheen na te kunnen genieten.

Bläck Fööss

Het is een ongemeen populair ensemble in Keulen, het Rijnland en daarmee ook in Limburg, terwijl het buiten dat gebied, en vooral in Nederland nauwelijks bekend is, Bläck Fööss. Sinds 1970, tot op de dag van vandaag, is het de stem van die typische Keulse cultuur, waarin gemoedelijkheid, optimisme kernbegrippen zijn, welke ook altijd terug te horen zijn in de steevast in platt Kölsch en vaker met een knipoog gezongen liedjes. Luister maar eens naar dit “Drink doch eine met“, dat aanstekelijk is en mensen gemakkelijk meeneemt, zoals het filmpje laat zien, zonder dat het ergens ordinair wordt.