Agrarische hypocrisie

Met grof geweld en een grote bek valt er genoeg te bereiken. Zo is ongeveer wel de stand van de Nederlandse democratie, heeft de afgelopen week geleerd. Waarbij het er verder niet toe doet of je het gelijk wel of niet aan je zijde hebt. Want succes lijkt verzekerd bij voldoende ketelmuziek en gericht spierballenvertoon. Kijk naar de boeren die getoond hebben van wanten te weten als hun welbegrepen eigen belang in het geding dreigt te komen. Dan blijkt elke discussie of argumentatie uitgesloten c.q. overbodig als er dan nog alleen door roeien en ruiten wordt gegaan. Wat het vaderland en nog het meest Den Haag dan ook heeft geweten, toen alles, maar dan ook echt alles diende te wijken voor de rücksichtslose uitventing van het boerenbelang, zoals bijvoorbeeld die dringende afspraak in het ziekenhuis of een geplande trouwpartij. Jammer, maar nu even niet, omdat de boer voor ging of vond dat hij voor alles moest gaan, gedekt als hij zich wist door politieke windvanen als Wilders en Baudet, die nu eenmaal het meest gedijen als ze zich in de buurt van troebel water weten. En of dat er was, met al die gekrenkte boeren die zich miskend en bedrogen voelden door de cijfers van het RIVM en TNO en in de slipstream daarvan door de Haagse politiek. Terwijl de getallen er nota bene niet om logen, maar kennelijk niet in de kraam van de boeren te pas kwamen. Want ga er maar aan staan als blijkt dat Nederland met Noord – Spanje en Noord – Italië verantwoordelijk is voor de grootste stikstofuitstoot per vierkante meter in Europa. Daar helpt geen ander cijfer noch een lieve moeder aan.

En weet dan ook dat in de vaderlandse stikstofuitstoot circa 46% voor rekening komt van veeteelt en landbouw. Dan is het logisch dat daar pijnlijk beleid op wordt gezet, dat inderdaad au doet en dan de hypocriete reactie uit de boerenstand oproept die de brenger van al dat nieuws, de wetenschap en de onderzoekers, aan de schandpaal nagelt en van bedrog beticht. Sterker nog, dat dan nog vergezeld gaat van iets dat haast lijkt op de vermoorde onschuld, omdat er immers in Nederland juist zo milieubewust wordt geboerd. Wie het gelooft, mag het nu zeggen. Noem mij de boer die niet eerst naar zijn eigen beurs, omzet en bedrijf kijkt en dan, als er tenminste nog een muizengaatje is, wat ruimte ziet voor ander belang dan het eigen belang dat het zelfs toelaat om elk argument om te keren of zelfs te vervalsen. Met als het summum de bewering dat de boer de monden van de Nederlander voedt. Dat zal dan wel. Maar vermeld er dan tegelijk bij dat 90% van de totale agrarische omzet buiten de Nederlandse grenzen verdwijnt, een exportproduct is, waarvan dus geen enkele Nederlander profiteert, behalve dan de boer die zijn beurs weer wat dikker ziet worden. Waardoor de vraag of daartoe de Nederlandse natuur – dat beetje dat wij nog hebben – wel helemaal naar de ratsmodee moet worden geholpen, helemaal relevant geworden is. En nog het meest de logische en daarop volgende vraag of deze hypocrisie het vertrekpunt moet zijn om heel Nederland, met inbegrip van politiek beleid en de democratie, te ontregelen, zoals de afgelopen week dus is gebeurd. Wordt het niet tijd dat die boeren weer eens bij zinnen komen?

Advertenties

De neergang van het Journaal

Bij tijd en wijle moet er hier zeker de staf over gebroken worden. De de noodzaak daartoe lijkt met het vorderen van de tijd alleen maar groter te worden. De urgentie van de kritische noot neemt eigenlijk des te meer toe, werd gisterenavond opnieuw pijnlijk helder, toen het Achtuurjournaal weer op zijn steeds vertrouwder wordende manier begon uit te pakken en zich voor de zoveelste maal als de veredelde of opgepoetste versie van het Hart van Nederland betoonde. Wat zoveel betekende dat er geen nieuws sec werd gebracht, maar nieuws dat de kijker waarschijnlijk het meest interesseerde. Met de schijnwerpers vol op het boerenprotest en op het raadsel van de ondergedoken familie in Ruinerwold. Onderwerpen die omstandig werden uitgespit met uiteraard de langzamerhand bekende lardering van straatinterviews, welke de kijker alleen maar dichter bij het nieuwsitem moeten brengen, zonder dat de verdieping of de nuance daarmee is gediend. Waarmee meer dan de helft van de journaaltijd werd gevuld en de kijker op zijn wenken bediend. Want ver van zijn bed wil die immers niet met zijn belangstelling vertoeven, is immers de filosofie en de leidraad van de journaalredactie geworden. Aan wereldnieuws wordt er niet meer gedaan, althans minder dan mondjesmaat.

Waardoor het verwachtingspatroon van de bovengemiddeld geïnteresseerde kijker doorlopend grondig wordt gefrustreerd en deze dus kan fluiten naar serieuze berichtgeving over zaken die er alleszins toe doen, zoals bijvoorbeeld gisterenavond bleek toen de stand van de Brexit – onderhandelingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk en de internationale commotie rond de Turkse inval in Noord – Syrië niet eens of nauwelijks een plek in dit belangrijkste journaal van de dag kregen. Oppervlakkigheid als keurmerk dus, met Gerri Eickhoff als de logische sterverslaggever die dagelijks hoog van de toren mag blazen over alle leed en ellende die er in ons lage land aan de zee passeert en waar we volgens de journaalredactie de handen meer dan vol genoeg aan hebben dan dat we ons nog druk moeten maken over wat er buiten ons gezichtsveld gebeurt. Met als prettige en ook nuttige bijkomstigheid dat het de kijkcijfers opstuwt en zo bijdraagt tot omvangrijke reclameblokken en STER-gelden. Wat zo goed als zeker de neergang van het Achtuurjournaal verklaart, nu daar nauwelijks nog onafhankelijkheid en kwaliteit in is te herkennen.

Tien van Toen – 680 –

Deze keer een terugblik op de jaren dat Nederland zijn zuilen nog kende en in ere hield. Zo was er bijvoorbeeld de sociaal-democratie die zich ontwikkeld had tot een eigen zuil met de VARA misschien wel als haar belangrijkste spreekbuis met de volgende tien iconen als het gezicht of de stem ervan:

Henk van Stipriaan – Bert Garthoff – Joop Söhne – Gabri de Wagt – Elles Berger – Letty Kosterman – Joop Smits – Jan de Troye – Coen Serré – Herman Stok

Blankenheim in de herfst

Als de herfst dan toch gevierd moet worden – en waarom ook niet – dan liever goed en niet op zo’n misplaatst Oktoberfest dat ook maar uitgevonden lijkt om de leegte tussen zomer en december op te kunnen vullen en om aan de herfstvakantie ook een bestemming te geven. Want wat moet je anders, klinkt er zo vaak in deze tijd van het jaar, waarin vallende blaadjes in alle kleuren schoonheid brengen en nauwelijks een aanleiding kunnen vormen voor zwaarmoedigheid die dan maar weggespoeld wordt met Stiefels bier onder klanken van accordeons en blaasmuziek. En dat terwijl de draaglijke lichtheid van het bestaan, de bonte kermis die de herfst biedt, om de hoek te bewonderen is. Je hoeft er nauwelijks verder voor te rijden als je in Limburg woont. Kom er maar eens om in de Duitse Eifel die immers naast de deur gelegen is en bijna barst van haar schoonheid, juist in dat minst populaire jaargetij, als ze er even wat minder aangeharkt bij ligt, maar dat per omgaande camoufleert met veelkleurigheid, waarin het ene na het andere pittoreske stadje wordt verpakt. Lastig om in de reeks van plaatsen die aan het oog passeert een rangorde aan te brengen.

Vast staat in elk geval dat het vakwerk is dat overal de klok slaat. En niet zo’n klein beetje ook. Want welke stadskern wordt er niet beheerst door het onregelmatig wit en zwart onder al die leistenen daken. Met telkens weer een beekje of rivier, de Ahr, de Rur, en uiteraard de massieve burcht die door de eeuwen heen boven de miniatuurtjes die de Eifelstadjes zijn, is blijven uittorenen. Stadjes die onderling ook uitwisselbaar zijn, geen tijd of klok lijken te kennen en telkens weer even fraai, gemoedelijk en gezellig ogen en altijd voorzien zijn van die konditorei waar de licht opgewarmde Apfelstrudel opgediend wordt. Dat bedoelen we nou. Of je in Nideggen, Einruhr, Kornelimünster, Schleiden, Gemünd, Prüm, Stadtkyll of Blankenheim bent, je kunt er de herfst in volle omvang en optima forma vieren. Dat hebben wij eergisteren in het laatste stadje gedaan. En geloof het of niet. Wij waren net niet de enigen in dat stadje in de Duitse Eifel dat in tegenstelling tot ons Heuvelland geen pretpark is en dat gegarandeerd ook nooit zal worden.

‘Peachez’: een kunststuk

Afgelopen zaterdagavond – het was in de Maastrichtse Bordenhal – had ik weer zo’n moment van gelukzalig besef dat de tijd dat Limburg in cultureel opzicht een achtergebleven gebied was, tot het verre verleden is gaan behoren. Zonder dat het allemaal avant garde is wat de klok slaat in theaters, musea en wat dies meer zij, want daar is de Amsterdamse binnenwereld immers goed genoeg voor, valt er in mijn directe omgeving genoeg aan eigentijdse en actuele kunst te genieten, welke er ook nog eens toe doet. Aanleiding vormde een voorstelling van de ambitieuze Toneelgroep Maastricht, waar de ware toneelliefhebber de vingers echt bij af kon likken. Onder regie van Michel Sluysmans, een van de artistiek directeuren van dit Maastrichts gezelschap, werd ‘Peachez’, een verhaal van Ilja Leonhard Pfeiffer, een huisauteur van het ensemble, op de planken gebracht door de acteurs Porgy Franssen en Maartje van de Wetering, welke daarbij muzikaal ondersteund werden door de Antwerpse muzikant Axl Peleman. Met een meer dan verrassende voorstelling als resultaat.

Niet alleen door de onthutsende apotheose, maar evenzeer door het fraaie proza dat nu eenmaal het handelsmerk van de schrijver Pfeiffer is. En bovenal door het sublieme spel van beide acteurs die van dit dramatische 21e-eeuwse liefdesverhaal, dat alle elementen van deze tijd bevatte, een kunststuk van formaat maakten, waar wij in elk geval niet snel over uitgepraat zullen raken. Niet alleen dus door het uitstekende acteren, maar ook door de inhoud van ‘Peachez’, de gedachten en bespiegelingen, de opbouw en de verhaallijn, die de kijker veel meegaven en tot nadenken stemden of uitnodigden. Wat wil je nog meer na zo’n avond van hedendaags toneel, was de enige terechte conclusie plus de daarop volgende logische constatering dat wij in Limburg bevoorrecht waren dat wij het spits mochten afbijten van een toernee die door Nederland tot medio december trekt en daarbij zonder twijfel volle zalen krijgt of die in elk geval zeker verdient. Want een aanrader mag ‘Peachez’ onomwonden genoemd worden.

‘Nachtwacht’ van Driek van Wissen

Hij was ooit “Dichter des Vaderlands”, Driek van Wissen (1943 – 2010), maar desondanks omstreden omdat zijn werk simpel heette, te toegankelijk zou zijn. Zijn gedichten werden ‘rijmpjes’ genoemd. Wat er van waar mag zijn, kan het beste in het midden gelaten worden. Ieder zijn smaak. En wie wil oordelen, leest dan dit “Nachtwacht“, dat inderdaad voor zichzelf spreekt, maar als sonnet in elk geval deugt

De kap buigt koud over beton
En tijd hangt ingeblikt in klokken
Verkrampt bewegend soms met schokken;
Dit barre eiland heet station

Achter een zwarte horizon
Zijn alle treinen nu vertrokken
Ofwel ze liggen tegen blokken
Hier languit naast een leeg perron.

Geen mens te zien. Het lijkt verdomd
Of nooit meer iemand komen zal
Nu ook het licht dooft in de hal
En alle leven hier verstomt.

Ik wacht op niets en niemandal:
Er is geen kijk op dat ze komt.

Was getekend: Jesse Klaver

Bij gebrek aan gewicht moest Jesse uiteindelijk wel gaan zweven en het ook niet meer weten wat hij nog in het midden moest brengen tegen de neo-liberaal Rutte. Sterker nog. Vertrouwd als hij was geraakt door en met het geluid uit vak K, werd hij er langzamerhand door in slaap gesust en bleken de zoete kabinetswoorden niet aan dovemansoren gesproken voor de leider van Groen Links, die alleen nog maar kon dromen en daardoor dankzij zijn vlieggewicht ontsteeg aan de zwaarte van het politieke bestaan. Waarvoor hij te licht bleek en daarom als gezocht alibi vond dat het het beste was om voorlopig met de regering mee te stemmen. Hij zei dus dag met zijn handje tegen het oppositie voeren. Gegroet linkse partners waarmee het goed koffie drinken was en fantaseren over samenwerking. Wat per saldo voor Jesse dus veel teveel gevraagd bleek, laat staan dat er van hem vergezichten op een betere en eerlijker samenleving verwacht mochten worden.

Staatsmanschap was stukken te hoog gegrepen noch was hij in de wieg gelegd om denkbeelden te opperen dan wel aan politieke programma’s te doen. Een aardige knul, maar meer ook niet. Hoogstens een boegbeeld dat met een vlotte babbel gezichtspunten aan de man brengt tot het niveau dat er geluisterd en ontvangen wordt, maar verdieping en doorvragen vooral uit den boze zijn. Een handelsreiziger in ideeën van moderne snit, die te licht van gewicht is om door de mand te vallen, maar in feite alleen maar op stijgt om te gaan zweven en vervolgens in rook op te gaan, om te verdwijnen in het politieke niets waar standpunten niet meer bestaan. Zodat er dus bij gebrek daaraan niets anders rest dan op het pluche te blijven zitten, de hand op te houden voor de maandelijkse betaling en met de stroom mee te varen zonder verder nog iets bij te dragen. Was dus getekend Jesse Klaver, toonbeeld van je reinste opportunisme dat in de plaats treedt van idealisme dat nog niet eens in de knop is gebroken, maar doodgewoon nooit bij hem heeft bestaan.