Al het bloedig geweld in Parijs en de brede commotie daarover is inmiddels voorbij. Dat wil niet zeggen dat er door mij weer wordt overgegaan tot de volgende orde van de dag. Want afgezien van alle ontzetting die ook mij te pakken had, heb ik er ook een levensgrote kater, een meer dan onbestemd gevoel aan over gehouden. En dan niet zozeer over de wijze waarop alle geweld heeft uitgepakt en de gijzelingen zijn afgewikkeld, hoewel je daar gezien alle slachtoffers die er bij zijn gevallen, ook ontdaan over mag zijn. Waar ik vooral last van heb, dat zijn de gedachten die voortdurend bij mij opspelen over de manifestaties, demonstraties, acties en al die andere tekenen van verontwaardiging en protest naar aanleiding van vooral de aanslag op Charlie Hebdo. Op zich valt daar niets op af te dingen. Maar de massaliteit waarmee dat gebeurde, de intensiteit en alle aandacht die er aan werd besteed, zijn bij mij toch flink gaan schuren en roepen gedachten en vragen op die ik er in dit kader alleszins toe vindt doen. Want wel beschouwd zijn al die uitingen van boosheid, ongeacht hun vorm, per saldo toch blijken van een verontwaardiging die alleen maar selectief genoemd kan worden. Men toont zich namelijk woest, kwaad en misschien ook tegelijk angstig omdat dit geweld, deze inbreuk op ons aller domein, het publieke terrein, zo dichtbij is gekomen, is mijn eerste gedachte. Het hemd is nader dan de rok. Iets anders is er niet van te maken. Parijs en Reims liggen net om de hoek, dus mag je banger en bozer zijn en laat je vooral je eigen flinkheid zien, weliswaar in de anonimiteit van de massa, die deze aantasting van een abstractie die de vrijheid van meningsuiting is, niet zegt te pikken.
Zo is men opeens voor zoiets ongrijpbaars te mobiliseren. Wat begrijpelijk is door de aanwezigheid van tastbare slachtoffers. Waardoor wel tegelijk de vraag des te dwingender wordt waarom de massamoord op een school in Pakistan, in Dawood, waar 144 kinderen het slachtoffer werden van de beestachtige Taliban, ongeveer een maand geleden, nauwelijks de aandacht van dat Europa kreeg dat zo te hoop blijkt te kunnen lopen. Vermoedelijk was men te druk met de Kerstinkopen, dus moest er weer snel worden overgegaan tot de orde van de dag, nog afgezien van het feit dat Dawood wel erg ver weg lag, te ver van ons bed, zal ik maar zeggen. En dan laat ik de honderd slachtoffers van Boko Haram in Noord – Nigeria nog passeren en zwijg ik over die tientallen onthoofde studenten in Mexico, waar in Europa ook geen sterveling wakker van ligt. Waar de droom, naar nu nog eens blijkt, pas daadwerkelijk en echt wordt verstoord als er geweld om de hoek wordt gepleegd. Dan is elk huis te klein voor de verontwaardiging die dan ontstaat, maar die dus erg selectief oogt en bovendien de kwalificatie van hypocriet verdient in het licht van de stilte die er op ons continent en in ons land heerst wanneer in het Pakistaanse Dawood het bloed van zoveel kinderen vloeit, dat nog net in het formaat van ons Achtuur – journaal past.
robschimmert 
Misschien heeft het te maken met wie de slachtoffers zijn, cartoonisten? Niet alleen een aanslag op mensen, ongelovigen in de visie van de moordenaars, maar vertegenwoordigers van het vrije woord? Met de leuze Je suis Charley wordt uiting gegeven aan het gevoel dat wij voor de vrijheid van meningsuiting zijn, en dit willen verdedigen, ons allen zullen ze dus moeten vermoorden, niet alleen de cartoonisten van Charley Hebdo. Daarom heb ik groot respect voor het blad dat in de volgende uitgave een verdubbelde oplage heeft en gewoon doorgaat. Wij laten ons de mond niet snoeren. Dat is de boodschap aan die leeghoofden.
Natuurlijk zijn al die andere aanslagen die je noemt niets minder verschrikkelijk, maar hoe meer we ons verwant voelen met de slachtoffers en hun werk hoe groter de ontzetting.
En dat bedoel ik nu precies: wij voelen ons meer verwant met cartoonisten dan met die kinderen die in Pakistan onschuldig geslacht werden en dan met die Mexicaanse studenten van wie hun protest hun letterlijk de kop kostte. Dat zijn anoniemen en ver weg. Voor ons Europeanen heeft de vrijheid van meningsuiting meer gewicht.
Rob wat doe je nou eigenlijk méér dan je ergens druk over maken? Ben je in staat werkelijk de verandering aan te brengen die je wenst want anders is het maar stratego.
Ik maak mij dus nergens druk over, omdat dat geen enkel effect sorteert. Ik heb wel meningen over aangelegenheden, kwesties waarvan ik denk dat ik er iets van kan en mag vinden. Die meningen ventileer ik vooral hier in de hoop dat ik daar iets mee bewerkstellig, een klein pietsjie invloed uitoefen, op mijn eigen niveau.
Daar begint toch alles mee? Met vrij te zijn in wat we zeggen, schrijven, tekenen, denken?
Mijn wereld is klein, ik heb eigenlijk alleen van hieruit informatie over Charlie Hebdo gekregen. Alle puzzelstukjes vallen gaandeweg op een plek en er vormt zich een beeld wat daar gebeurd moet zijn. Een vergelijk met andere ellende in de wereld heb ik niet want ik lees geen kranten en volg geen nieuws. Wat ik wil zeggen is dat ik mij niet bemoei met de wereld buiten de straal waarin ik mij beweeg, en dat ik daar mijn handen vol aan heb. Vanwege een depressie kom ik even niet zoveel onder de mensen en hoor er niet zoveel over. De rest van de wereld is voor mij feitelijk maar hypothese, een verhaaltje in mijn hoofd, waar ik niet bij macht ben iets aan te veranderen. Pas hier op dit blog dringt bij mij de opwinding en de verontwaardiging daar over door. Maar de straal waarin ik mij beweeg was niet in Parijs en is dus bemerk ik, ook weer in mijn hoofd, niks anders dan koude drukte over een verhaaltje dat zich daar afspeelt. Mijn gedachten dwalen af naar de middeleeuwen toe de straal ook zo klein was. Zouden er toen mensen zijn geweest die na weken terug uit Parijs nog een paar handen op elkaar kregen om zich druk te maken wat zich daar had afgespeeld. Kortom hoe groot willen wij onze wereld maken en daar onze invloed laten gelden.
Deze zin begrijp ik niet helemaal hoor Rob…. Soms heb ik het gevoel dat je véél te veel “denkt voor anderen” en daar allerlei aannamen aan verbindt, waar lang niet iedereen zich in herkent. Net als Dhyan herken ik me er niet in. En op mij komt het soms ook nog eens behoorlijk aanmatigend over.
Dat bedoel je VAST niet zo, maar zo komt het wel over.
Er zijn momenten dat je stukjes me zodoende nogal ergeren. Dan denk ik: hou nu eens op met “denken voor anderen” Rob, of VRAAG éérst eens aan een ander, je lezer misschien wel, hoe die erover denkt, in plaats van er bij voorbaat al een etiket op te plakken.
Kortom. Je doet regelmatig zelf waar je anderen van beticht.
Ik schrap hem. Je hebt gelijk. Het doet overigens verder niets af aan mijn bewering in het logje zelf, hoor!
Ook in zijn algemeenheid nog. Ik denk beslist niet voor anderen. Ik gebruik alleen mijn weblog om mijn opinie te ventileren. Dat doe ik weleens behoorlijk uitgesproken. Maar het monopolie op het gelijk heb ik niet, claim ik niet en wil ik ook niet hebben. Ik verkondig alleen mijn eigen mening en dat de vorm wel eens dwars is, dat kan en wil ik niet helpen. Omdat ik voor mijzelf praat en denk. Voor niemand anders.
Nou, ik geef Rob in dit geval wel gelijk. Je kunt niet miljoenen mensen om een mening vragen maar in dit geval worden de meningen ongevraagd zo in enorme hoeveelheden rondgestrooid dat je er toch redelijk veilig een conclusie uit kan trekken. En de feiten liggen er. Het is eigenlijk schandelijk dat we voor 144 kinderen niet de straat op gaan. Laat het even doordringen……..KINDEREN, mensen jonger dan 12. Maar misschien is dat het. Te enorm om echt tot je door te laten dringen. Je kan niet voor andere mensen denken maar het zou af en toe wel fijn zijn dat het kon en dat diegene dan toevallig eens iemand was met wat liefde in zijn donder en niet die ……. verzin eens even een naam….soort van misbruikers van alles wat menselijk is. Want zij denken namelijk WEL voor ons en daar hebben ze totaal geen moeite mee met die notie.
Maar lieve Bas, dit is een vreselijke non-discussie.
Zoals Aboutaleb in oktober citeerde: “wie één mens doodt, het ware alsof hij de hele mensheid gedood heeft” – een stelling die je in verschillende religies in verschillende vormen terugvindt. En vanwaaruit mensen zich overal ter wereld verontwaardigd hebben geuit over zowel de gruwelijk geeindigde gijzeling in Pakistan als over #CharlieHebdo.
Het klinkt aanmatigend om er a) vanuit te gaan dat “men te druk met de Kerstinkopen” om zich op te winden over moord op kinderen (de berichten en verontwaardiging erover is nog op allerlei fora te lezen, die lezen Rob en jij kennelijk niet) en daar b) ook nog eens het stempel “hypocriet” bovenop te gooien als mensen zich vervolgens óók uitspreken over #CharlieHebdo.
Bovendien is deze discussie is praktisch zo oud als het internet zelf, en wordt ‘ie vaak uit de kast getrokken door mensen die zich ofwel “beter voelen dan het volk dat zijn afschuw uit”, ofwel willen roepen om “beschaafd rouwvertoon” (gezien vanuit hun culturele perspectief), ofwel willen wijzen naar “leed elders dat ook heel erg is” (ook weer gezien vanuit hun eigen perspectief of affiniteit.) En zo kan ik deze lijst eindeloos aanvullen.
Aardige (en minder aardige) voorbeelden van deze discussie zijn overal te vinden.
Er is ongelooflijk veel leed op de hele wereld. Die lijst is ZO verschrikkelijk lang, dat je van elk nieuwsfeit dat je eruit haalt, wel kunt zeggen dat het afbreuk doet aan alle andere nieuwsfeiten op de lijst.
Mensen die zich werkelijk AL dit leed in de wereld aantrekken, overal voor en tegen in actie willen komen, worden accuut geestelijk gestoord — het is heel normaal menselijk om dat niet te kunnen, en je kunt het van niemand, noch van jezelf, verwachten.
Het klinkt zeer laatdunkend om deze vermeende “selectieve verontwaardiging” aan de kaak te willen stellen.
En als je dan WERKELIJK in je omgeving mensen bent tegengekomen die (echt?) murw voor de TV zaten bij (welk gruwelijk nieuwsfeit dan ook) dan getuigt het altijd nog van een klaarblijkelijk beperkte hoeveelheid liefde voor die mensen om je heen (die ook maar mensen zijn en die zich, net als jij en ik, niet anders kùnnen dan zich selectief verontwaardigen.)
Dus Rob….. Je MAG ook best van mensen (en van jezelf) houden, je HOEFT geen misantroop te zijn.
Verder sluit ik me aan bij Aboutaleb en de tekst die hij citeerde.
Het heeft wat mij betreft weinig te maken met het al of niet houden van mensen. Wat ik alleen zie is een volslagen doorgeslagen balans in het omgaan en verwerken van nieuwsfeiten. Ik ga het nog niet eens over individuele mensen hebben. Ik pak een andere koe bij de horens om mijn stelling en tegelijk ergernis wat te onderbouwen. Een toch serieus te nemen krant als NRC Handelsblad heeft de afgelopen dagen telkens de eerste twaalf pagina’s van het eerste katern gewijd aan de gebeurtenissen in Frankrijk. Daartegenover is de minieme berichtgeving over wat er door Boko Haram in Nigeria wordt aangericht en over de moord op studenten in Mexico al een aanfluiting, met plaatsen over twee kolommen en vijftien regels op pagina acht en tien. Ook het bloedbad in Dawood kwam er meer dan bekaaid van af, met een bericht op pagina 4, op een derde deel daarvan. En tegen die achtergrond en met die feiten bij de hand blijf ik voor mijn gevoel met genoeg recht spreken over selectieve verontwaardiging die gebezigd wordt in de kwestie met Charlie Hebdo
Ik lees een andere krant… Hup, opzeggen die NRC!
ps. misbruikers van alles wat menselijk is, is voor mij geen synoniem van islam of moslim. Ken er nog wel een paar met andere godsdienstige overtuigingen en/of ras.
Wordt het dan geen tijd om alle godsdienstige overtuigingen aan te pakken, in plaats van de hemel in te prijzen?
Rob ik kan hierboven niet meer reageren en het is jammer dat je iets hebt weggehaald dat ik nog niet had gelezen en waarop Jolie reageert. Laat ik zeggen dat ik je wel begrijp. Dit soort voorvallen is een gelegenheid bij uitstek om je doorgaans opgekropte gevoelens te uiten. In dat licht bezie ik ze dan ook. Voor mij mag je gerust je mening geven en daarbij krijg ik niet de indruk dat je voor anderen denkt maar het is wel zo dat vele mensen dienaangaande beïnvloedbaar zijn bij gebrek aan een eigen mening en dat vervolgens als hun eigen mening gaan overnemen en erger nog zonder motief verkondigen. Afgezien daarvan heb ik iets anders dan wat Jolie er over zegt willen benadrukken.
Rob schreef een uiterst vage zin Dhyan, waaruit men ZOU kunnen opmaken dat jij, ‘hoe je het ook keerde of wendde en al bekeek je het vanuit een andere hoek’, niet “over je eigen schaduw kon springen.”
Dat ging mij ietwat te ver.
Mogelijk was het een grammaticale fout: de zin was erg lang en ging over in bijzin na bijzin, maar het stond er uiteindelijk wèl.
Mijns inziens kun je niet van een ander stellen dat hij/zij “niet over zijn eigen schaduw kan springen.” Dat is aanmatigend.
Je kunt ernaar vragen.
Maar het probleem met schaduwen is dat de mensen die erin staan, ze zelf meestal niet zien. Bovendien heeft iedereen wel ergens een schaduw, ook Rob.
Oh oké Jolie dank je wel voor de toelichting is erg gewaardeerd.
Het was vast een grammaticale fout Dhyan 🙂
(Net las ik de 9jarige voor uit “Wiplala,” en toen ik het boek dichtsloeg dacht ik “het was vast een grammaticale fout” :))
De afstand van de ramp in tijd en plaats, het aantal slachtoffers en de verbondenheid met de slachtoffers zijn de belangrijkste factoren waarmee wij een ramp mee beleven.
Snel valt een ramp daarmee buiten ons blikveld en/of beleving.
Maar de pijn en het leed van de slachtoffers en hun naasten blijft altijd.
Bezorgde groet,
Als er in Parijs een schietpartij is denk je op dat moment niet aan Syrië of Pakistan.
Je suis Charlie kon ik als een spontane, zij het machteloze actie waarderen. Maar door de media is die miljoenvoudig vergroot en grotesk geworden. Vandaag willen zelfs Erdoğan en Netanyahu Charlie zijn! Hoog tijd om de knop om te draaien.
Is toch niet onze schuld? Wij zijn in de loop der jaren geprogrammeerd om gewend te raken aan ellende in Afrika en het Midden-Oosten. Mensenlevens daar zijn voor ons minder belangrijk. En dat staat er harder dan ik het bedoel.
Dus al die solidariteit op afstand is inderdaad die wassen neus en vooral heel erg vrijblijvend……??
Dat heet “Socially conditioned attachment”:
Death of a loved one = tragedy. Death of a stranger = news.
Killing a dog = cruelty. Killing a pig = dinner.
Americans killed = terrorism. Americans killing = heroism.
Even gegoogled en een tekst over gevonden: Socially conditioned attachment.
Als je nog wat verder googlet, zul je vast ook teksten tegenkomen dat mensen het eenvoudigweg geestelijk niet aankunnen om werkelijk de hele dag mee te leven met èlk gruwelijk sterfgeval, elk volslagen onrecht, dat èlke minuut van de dag ergens plaatsvindt.
Solidariteit op afstand is het beste dat je je medemens kunt bieden: op die manier ben je in staat om nuchter, binnen je mogelijkheden, iets voor een ander te doen.
Precies, gooi een steen in het water en de cirkels eromheen vervagen meer hoe groter de afstand tot de steen. Het heeft alles te maken met ons bevattingsvermogen en wat we verdragen kunnen maar ook met onze eigen angst, hoe groot is de kans dat mij hetzelfde overkomt?
Ik zou niet in de demonstratie meelopen, niet omdat ik voor de aanslagen ben, maar omdat ik het doel niet begrijp. Er is toch geen extremist die nu ineens denkt: oh jee, die mensen in Frankrijk zijn voor het vrije woord, dat wisten we niet.
En dat is nu precies mijn punt.
Het doel is laten zien dat we het niet pikken. Ook al weten we dat extremisten psychopaten zijn die erom lachen. Maar toegegeven, ik ga de barricaden niet meer op.
Hoe dan, niet pikken? Natuurlijk pikken we het niet, maar wie houdt ze de volgende keer tegen?
Als je verder geen mogelijkheden hebt en alleen je stem kunt laten horen, moet je die laten horen. Het is pas achteraf te bepalen of het ze tegenhield of dat het iets in hun denkwijze veranderde, of niet.
Voor het saamhorigheidsgevoel en de verwerking zou ik wellicht wel meelopen.
Eerlijk gezegd denk ik eerder dat de verontwaardiging voor een groot deel voortkomt uit het gevoel van onmacht dat gepaard gaat met deze uiting van geweld: dit was een aanslag op de onschuld. Charlie Hebdo is een satirisch blad, geen overheidsorgaan of machthebber of rechts-radicaal figuur. Het feit dat zij worden aangevallen, raakt ons in ons diepste wezen. Op dezelfde manier als wanneer een kind wordt gedood door spervuur (zoals zo vaak gebeurt in Gaza & het Midden-Oosten).
Dit was een reactie op een aanslag op de onschuld, niet zozeer een Nimby-reactie (voor sommigen, misschien, maar die schieten dan ook gelijk in een kramp en in de angst). Voor degenen die oprecht verontwaardigd zijn, gaat het hier om het vermoorden van de onschuld, volgens mij.