Gisteren was het op de kop af drieenveertig jaar geleden dat ik in Zuid – Limburg kwam wonen. En daarom geen betere gelegenheid en aanleiding om de staat van mijn Limburgerschap te toetsen dan het bijwonen van de voorstelling ‘EMMA’ van Toneelgroep Maastricht in de pas ontruimde fabriekshal van het bedrijf met diezelfde naam. Opnieuw een ambitieus project van de toneelmakers Michel Sluysmans en Servé Hermans, die Toneelgroep Maastricht steeds meer op de landelijke kaart aan het zetten zijn met opvallende producties, die meestal ook een schot in de roos blijken te zijn. Zowel artistiek dan wel als er naar de publieke belangstelling gekeken wordt. Ook ‘EMMA’, dat tien voorstellingen op locatie in Treebeek kende, was tien keer uitverkocht. Volkomen terecht heb ik zelf kunnen constateren en ondergaan. En dat terwijl het toch om een thema ging waarvan gedacht kon worden dat daar niet massaal de handen voor op elkaar zouden gaan. Maar goede wijn behoeft bij Toneelgroep Maastricht, langzamerhand geen krans meer te hebben, omdat alles dat aangepakt wordt, wel een garantie voor succes blijkt te zijn. Zo ook in het geval van ‘EMMA’. Aanleiding vormde het 100 – jarig bestaan van het Fonds voor Sociale Instellingen, een soort van werkvoorzieningschap avant la lettre dat in 1918 in het leven werd geroepen door de Staatsmijnen. Daar werden mijnwerkers geplaatst die door ziekte of gebreken niet meer in staat waren om hun gebruikelijke werk te doen.
Daaruit ontstond tien jaar later een fabriek waar veiligheidsschoenen gemaakt zouden worden. Ze werd vernoemd naar de toenmalige koningin-moeder Emma. Jarenlang bleef dat bedrijf die werkvoorzieningsfunctie vervullen zonder verder op te vallen. Echter, de laatste jaren, met privatiseringsslagen die ook niet aan ‘EMMA’ voorbijgingen, werd met steeds meer succes geopereerd. Het leidde ertoe dat de status van marktleider in de Benelux werd verworven, met als gevolg dat de productielocatie in Treebeek ingeruild moest worden voor een betere aan de rand van Heerlen, tegen Kerkrade aan. Tegen deze historische en actuele achtergrond kwam het toneelstuk ‘EMMA’ tot stand, dat eerder de naam van schouwspel verdient. Omdat fanfare, dans en toneel tot een aantrekkelijke mix waren gemaakt, welke in behapbare brokken werd opgediend. Ze vertelden een typisch Zuid-Limburgse geschiedenis die bij de streek hoort, maar tegelijk meer dan dat was. Want het zou zo maar op iedere andere plaats in Nederland gesitueerd kunnen worden. Maar op de eerste plaats was het toch echt een verhaal van de regio, wat de vereenzelviging ermee en met de sentimenten zoals die terug te vinden waren in de respectievelijke acteerprestaties, met vooral een verrassende en aanstekelijke Suus Seegers, alleen maar gemakkelijker maakte. En mij op verschillende momenten werkelijk beroerde. Waardoor voor mij meteen vaststond dat ik mij voor het Limburgerschap geslaagd voelde.
Vriendelijke groet uit Amsterdam
Ach, je zat bijna in mijn achtertuin. Mijn schoonvader zaliger heeft daar jarenlang gewerkt.