Onafhankelijkheid van de pers…

Met de onafhankelijkheid van de pers in Nederland is het matig gesteld. Te eenvoudig wekt ze de indruk een vooruitgeschoven post van de mediawereld en amusementsindustrie te zijn en de commerciële belangen ervan te dienen. Vooral haar twee boegbeelden, de Volkskrant en NRCHandelsblad, weten er de laatste jaren zo duchtig weg mee dat mannen als Blokker en Brugsma zich wel in hun graf moeten omdraaien als ze wisten hoe de hedendaagse journalistiek haar ziel aan de duivel verkocht. Want probeer het maar eens anders te zien aan de hand van twee  recente voorbeelden. Het kan geen krantenlezer ontgaan zijn dat deze week opnieuw een boek wordt uitgegeven waarin oud – voetballer René van der Gijp weer het nodige over zijn zieleroerselen prijs geeft en daarmee opnieuw garant staat voor een bestseller. Helemaal vanzelf gaat dat niet. Dus moet de verkoop toch een zetje krijgen. Wat helpt daarbij meer om als voorschot daarop hem een interview af te nemen? En dat is dan ook veelvuldig gebeurd. In die zin dat je aan zijn hoofd met de quotes daaromheen gedurende een paar dagen niet kon ontkomen. Met als hoofdprijs natuurlijk dat zes pagina’s lange interview in Volkskrant Magazine. Nieuwswaarde van al die kolommen nul komma nul. Wat van der Gijp en zijn ghostwriter verder een zorg zal zijn, als het er maar toe leidt dat die boeken over hem als de welbekende broodjes over de toonbank gaan.

Waaraan de pers in elk geval haar bijdrage heeft geleverd, hoewel ze er misschien goed aan had gedaan om erbij te vermelden dat het hele verhaal buiten elke redactionele verantwoordelijkheid viel en advertorial genoemd had moeten worden. Dan had de lezer tenminste precies geweten wat er met dat hele verhaal aan de hand was. Datzelfde onbehagen werd ook opgeroepen door de reeks van artikelen in de cultuurmagazines over de opening van het Museum Voorlinden in Wassenaar, dat speeltje van chemiemiljardair Joop van Caldenborgh, die zo nodig iets aan de samenleving terug wilde geven door zijn kunstcollectie te tonen, zij het tegen een entreeprijs van 15,00 euro. Ook daar raakte de kranten niet over uitgepraat, terwijl het museum nog niet geopend was. De architectuur kwam uitgebreid aan de orde, het park rondom evenzeer. Maquettes, bovenaanzichten van de hele inrichting werden getoond met vermelding van wat er zo aan kunstwerken in welke kamers en zalen te zien was. Met een loftrompet die voortdurend gestoken was, zonder dat er ook maar iets in real life voor wie dan ook te zien was geweest. Ook hier lieten die zogenaamd onafhankelijke journalisten en critici zich zichtbaar spannen voor het commerciële karretje van de eigenaar van dat Museum Voorlinden. Wat absoluut ongemakkelijk voelde en eigenlijk alleen maar de vraag opriep of de pers in Nederland haar onafhankelijkheid de deur uit heeft gedaan.