De weg van het kwaad

Verwarrende tijden zijn het, waarin zekerheden steeds verder te zoeken zijn en het kwaad alleen maar terrein lijkt te winnen en zelfs zo geregeld een gezicht laat zien dat het geen uitzondering meer is en zo tot een standaard kan groeien. Noem het de normloosheid die norm wordt. Of zie hoe gebrek aan beschaving op weg lijkt om het nieuwe normaal te worden als we niet goed bij de les blijven. Want begint bijvoorbeeld de leugen niet meer en meer te regeren in de Verenigde Staten en zijn het niet de klassieke media met hun traditionele taak om voor objectieve berichtgeving te zorgen, die in dat land nu met de rug tegen de muur staan? Wat des te verontrustender is omdat Amerika meer dan eens het voorland is gebleken waar ontwikkelingen op gang kwamen die later bij ons in Europa uitgerold werden. En over kwaad gesproken. Is het wel eens vertoond dat oppositieleden of dissidenten uit de weg geruimd worden, vergiftigd worden onder vermoedelijk welwillend toezicht van het staatshoofd, dat ook niet te beroerd is om landjepik te spelen en voldongen feiten te stellen, zodat er voor niks en niemand een weg terug is? Dat is ook een vorm van bruutheid van deze tijd die meer ingang krijgt, met Rusland en Poetin heel duidelijk in de voorhoede. Dit soort kwaad doet zich trouwens in nog meer gedaanten voor. Kijk naar de realiteit van Wit – Rusland waar demonstranten tegen het regiem van Loekasjenko het voortdurend op moeten nemen tegen ordetroepen en geheim agenten, die zich niet met open vizier tonen.

Nee, met bivakmutsen, gemaskerd en zonder enig merkteken voeren zij hun taken uit, opereren en arresteren zij volkomen anoniem. Wat het daglicht dus evenmin kan velen, maar zonder twijfel op weg is om een geaccepteerde praktijk te worden. Het wachten is alleen op de machthebber die hierin wil volgen. Erdogan, Orban, Bolsonaro of Trump misschien? Waarom ook niet als je het al bestaat om je publiekelijk af te vragen of je wel consequenties moet trekken uit een eventueel verkiezingsverlies, als je al de eerlijkheid van zo’n stembusgang ruim van tevoren ter discussie stelt? Zo ver is de democratie in de Verenigde Staten gezonken, althans haar gehalte, het besef. Wat onbetwist was in die oudste democratie, is op een hellend vlak terecht gekomen. Vervaging van normbesef heet dat. Met Boris Johnson in een zelfde positie als hij het brexit – verdrag met de EU aan zijn laars lapt ten behoeve van een werkelijkheid die hem beter past. Hoezo betrouwbaar? Hoezo every inch an Englishman? Zie dus hoe de leugen, het kwaad om zich heen grijpt, op weg lijkt om geaccepteerd, om de standaard te worden. Je wordt er niet vrolijker van. Maar ondanks alles en hoe lastig het ook is, houd ik goede hoop omdat door de eeuwen heen en vroeg of laat alles weer op zijn pootjes terecht is gekomen.