Levend straatmeubilair

Factotum kunnen ze nog het beste genoemd worden. Mensen waar je niet om heen kunt, die altijd wel opduiken en doorgaans ook tegen het lijf gelopen worden. Je hoeft maar even op pad te gaan, naar de winkel in het dorp of om bijvoorbeeld benzine te tanken, of voor een stevige wandeling, en je komt ze wel tegen. Onvermijdelijk, onmiskenbaar, onontkoombaar zijn ze en dus de vlees geworden definitie van het factotum, waar ieder dorp of elke buurt wel twee of drie exemplaren van kent. Zonder hen zou de eigen aard, het specifieke karakter van dat dorp of die buurt niet eens meer te herkennen zijn. Zo horen zij erbij. Met in mijn omgeving als voorbeeld daarvan die man die in weerwil van zijn pensionering er toch groeite moeite mee heeft om zijn zoveel jaren vervulde rol van bovenmeester op te geven. Met zijn typische houding verraadt hij veel van zijn ongenoegen als hij bij zijn dagelijkse rondes mijn huis passeert, met de handen op de rug en zijn voortdurend spiedende blik welke op zoek lijkt naar ongerechtigheden. Zo moet hij tientallen jaren op zijn schoolplein dag in, dag uit, ’s ochtends en ’s middags, gesurveilleerd hebben, waardoor zijn aanvankelijke beroepstic tot lichaamshouding kon worden, die zich, nu ze niet meer functioneel is, ontwikkelt tot een vorm van opvallend, misschien afwijkend gedrag.

Maar storen doet het bepaald niet en draagt zelfs bij tot een gemeenschapsgevoel, hoewel dat vertoon curieus en zonderling blijft. Zij het dat het allemaal nog excentrieker kan en ook meer vragen oproept, met opnieuw de bemerking dat niemand er verder last van heeft, omdat er nog altijd sprake is van een verschijnsel dat er is omdat het er is, zodat er geen enkele reden of behoefte bestaat om welke kat dan ook daarover een bel aan te binden. Omdat die man, waar het in dit volgende geval om gaat, nu eenmaal ook bij de omgeving hoort, welke zonder hem die omgeving niet meer is. Dus kan hij onbesproken en ongestoord dagelijks en praktisch elke twee uur met zijn hondje een rondje maken, terwijl hij zich intussen nadrukkelijk op de hoogte houdt van wat er zich zoal in zijn blikveld afspeelt. Aan converseren doet hij niet, hij slaat slechts gade en neemt alleen op, maar heeft niet de minste belangstelling, en veinst dat zelfs niet, om die opgedane kennis met anderen te delen of aan hen door te geven, eventueel voorzien van zijn commentaar. Hij is aanwezig zonder ook maar iets meer van wie dan ook op te eisen. Waardoor hij zoiets als levend straatmeubilair lijkt en aldus de omgeving toch iets in – en bijkleurt, zij het dat hij als zodanig wel de status en vorm van factotum behoudt, dus vooral op de koop toe moet worden genomen. Niet meer en zeker niet minder.

Advertentie