Het is natuurlijk alleen maar toe te juichen dat de onrust en de zorg om de staat van het klimaat in steeds breder kringen voelbaar en zichtbaar wordt. Tegelijk kunnen bij die maatschappelijke beweging ook best wel wat kanttekeningen worden geplaatst. Allereerst bij de vorm die gegeven wordt aan het activisme dat een rechtstreeks gevolg is van die onrust en zorg en van het daarmee gepaard gaande ongeduld over het uitblijven van maatregelen om wat aan die klimaatcrisis te doen. Het gevoel van urgentie neemt met de dag toe en dus ook het activisme, dat zich daardoor geen ruimte gunt, zich haast voorbij loopt om op een adequate wijze de noodklok te luiden. Met als gevolg actievormen die nergens op slaan, of hoogstens als een tang op een varken. Of is er een causaal verband om bij de overigens terechte protesten kunstuitingen en cultureel erfgoed te betrekken? Een samenhang is er voor mij niet te ontdekken, laat staan dat ik het gooien van soep naar een schilderij of het zich vasthechten met secondenlijm daaraan door een actievoerder als een plausibel actiemiddel kan beschouwen, ergens mee kan rijmen. Een bijdrage tot de geloofwaardigheid is het in ieder geval niet zoals de zaak waar het om gaat met dergelijke bizarre actievormen, met zulk amateurisme al helemaal niet wordt gediend.
Maar er is nog meer van dat klimaatactivisme te vinden. Want is het niet zo en ook opvallend dat het juist in dat deel van de wereld van de grond komt en vorm krijgt, waar de welvaart het grootst is? Spreken we niet van een luxe – artikel dat in de Derde Wereld, in de Hoorn van Afrika, in de Sahel, in Latijns Amerika en in grote delen van het Indisch continent – om maar eens een paar sprekende voorbeelden te noemen – nauwelijks in de aanbieding is en al helemaal geen interesse krijgt. Omdat men daar ook wel een stuk van die Westerse welvaart wil proeven en eigenlijk gewoon met the struggle for life bezig is. Of zou de man of de vrouw in the street in Afghanistan ook zo druk met het klimaatvraagstuk bezig zijn als wij in het verwende en overvoerde Westen? Het lijkt van niet en versterkt alleen maar het beeld van opportunisme en misschien wel hypocrisie. Omdat het, denk ik, vermoed ik, toch makkelijker praten en je zorgen maken is, over zoiets als het klimaat als je elke dag je tafel rijkelijk gedekt weet en bij je kruidenier tien soorten en merken jam kunt kiezen. Met naast dat al genoemde amateuristische activisme deze zweem van vrijblijvendheid tot gevolg.
robschimmert 