Alle reality – tv ten spijt, waarmee we nog altijd overspoeld worden en welke eigenlijk alleen maar een vertekende en gekantelde werkelijkheid toont, is er gelukkig nog altijd die vorm van televisie waarin de wereld om ons heen verkend, onderzocht en getoond wordt zoals ze echt is. Geen karikatuur van zichzelf, maar in de enkele vorm waarin ze zich voordoet. Welk beeld wel slechts kan ontstaan door vragen, doorvragen en analyseren om vervolgens de zo verkregen beelden in de documentaire onder te brengen, die dan dat document wordt dat er staat en waarvoor je als kijker rechtop gaat zitten en die je meteen ook schatplichtig maakt aan een VPRO die al van oudsher wat dit aangaat haar reputatie heeft gevestigd en dus bepaald een naam heeft te verliezen. Ga maar eens terug naar het grijze televisieverleden toen er in de zeventiger jaren baanbrekende reportages werden ondergebracht in die legendarische documentaireserie “Het gat van Nederland”, een naam die stond voor een verzameling verslagen die toonde dat dwars kijken naar de werkelijkheid meer dan tipjes van sluiers deed oplichten.
Waarmee een traditie ontstond die de laatste jaren niet alleen een vervolg kreeg, maar zelfs een revival beleefde in spraakmakende verkenningen door Jelle Brandt Corstius van de rafelranden van Rusland. En wie herinnert zich niet het vierluik uit het hedendaags Iran, dat vorm kreeg dankzij Thomas Erdbrink? De reis naar de bron van de Jang-tze-kiang was een even logisch vervolg daarop, zoals we nu weer vergast worden op een serie waarin naarstig gespeurd wordt naar de ziel van Frankrijk, naar het hoe en waarom van het land dat bij ons Nederlanders zo hoog op de hitlijst van vakantiebestemmingen genoteerd staat. Geprobeerd wordt om de vraag hoe terecht die voorkeur is, te beantwoorden. Wat op verdienstelijke, want terughoudende wijze gebeurt door de interventie van de tot nu toe vrij onbekende bibliothecaris Wilfred de Bruijn, die kans ziet om verrassende gesprekken in het hart van de Franse samenleving te voeren. Met televisie op haar best tot gevolg en bevestiging van die VPRO – traditie die wat mij betreft tot het einde der tijden vorm mag blijven krijgen.
applaus!