De Bokkenrijders ontmaskerd

Het zal anderen niet anders vergaan dan het bij mij tot gisteren het geval was. Als het over de Bokkenrijders ging, dan ging mijn kennis tot het niveau van de klok hebben horen luiden, zonder te weten waar de klepel hing. Want bij navraag daarnaar moest ik geen thuis geven. Dat is na gisteren, na een bezoek aan het Museum Land van Valkenburg in de plaatselijke Grotestraat, toch wat anders geworden. Want in dat intieme museum wordt momenteel een expositie gehouden die gewijd is aan de geschiedenis van dat mysterieuze genootschap dat toch een legendarische en tegelijk magische klank heeft in de Limburgse overlevering. Welnu, die tentoonstelling zet wat dat aangaat wel wat recht en plaatst die Bokkenrijders in een verhelderende historische context. Noem het maar een poging tot ontmythologisering en demystificatie tegelijk die wat mij betreft zonder meer geslaagd genoemd mag worden. Want afgaand op de uitvoerige informatie en documentatie is er geen andere konklusie mogelijk dan dat dat genootschap dat in deze regio tussen 1730 en 1780 opereerde niks meer en niks minder was dan een motorclub avant la lettre, een doodgewoon crimineel gezelschap dat stal, overvallen en moorden pleegde, voor eigen gewin.

Want nergens is ook maar een letter te lezen over hun zogenaamde goede bedoelingen en hun oogmerk om hun buit onder de armen te verdelen, zoals de overlevering wil. Niks Robin Hood – achtige allure bij die bende die zich vooral kenmerkte door haar gesloten karakter, met een verplichte eed en zwijgplicht en zelfs een soort van omertà. Zoveel werd door die tentoonstelling wel duidelijk. Waardoor de Bokkenrijders, althans wat mij betreft, volledig van hun magie en faam zijn ontdaan en hun criminele plek in de regionale geschiedenis hebben gekregen. Wat de absolute verdienste is van deze boeiende expositie, die bovendien een verrassend licht werpt op de wijze waarop indertijd door de heersende macht jacht werd gemaakt op zulke boevenbendes, met als saillant detail daarbij de vaker uitvoerige uiteenzetting over de methoden die werden gehanteerd om tot een geslaagde strafvervolging over te kunnen gaan. Zodat mij daardoor niets anders rest dan ieder die maar enige interesse heeft in wat er zich zo’n 250 jaar terug hier in Zuid – Limburg aan onoirbaars en onwettigs afspeelde, op te roepen om naar dat Museum Land van Valkenburg te gaan, waar deze tentoonstelling nog tot en met 14 november gehouden wordt.

Advertentie