Waar en wanneer het allemaal begonnen is, zou ik echt niet weten. Wel het waarom. Want de globalisering, de multinationalisering, de Europese eenwording hebben een niet te onderschatten wissel getrokken op identiteiten en het besef ervan op ieder kleiner of lager niveau. Van land tot streek, van provincie tot stad, van dorp tot individu. Waar werd de autonomie, dat gevoel van eigen baas te zijn dan wel meester over het eigen leven of bestaan, niet onder druk gezet? Met voorspelbare reacties die aanvankelijk slechts als reflex, impuls of momentopname werden gezien zonder dat er een structuur of voorspelbaarheid in werd herkend. Als ze al niet voor de hand lagen, daarom niet als een gevaar werden beschouwd. Sterker nog, het hele verschijnsel werd steeds meer omarmd en kon daardoor een beweging worden, die langzamerhand toch gevaren in zich herbergde en wel eens grote stappen terug kon betekenen. Van een verenigd Europa met daarin verzamelde eenheidsstaten terug naar de grenzen waarin slechts de deelbelangen van gemeenschappelijke identiteiten hun thuis kunnen hebben. Zoiets als het eigen volk eerst en vooral niet teveel vreemde snoeshanen in de vertrouwde en aloude omgeving. Wordt dit sentiment al transparant door de toestroom van Syrische, Eritreese, Afghaanse en Irakese vluchtelingen, echte scherpe kanten krijgt dit enghartig nationalisme als afscheiding, separatisme een doel in zichzelf wordt.
Als Schotland bijvoorbeeld niet meer binnen het Verenigd Koninkrijk wil horen, dat geen thuis en veilig nest meer vindt, maar zichzelf wil gaan bedruipen. Met gevoel in plaats van verstand als richtsnoer om de plaats in de wereld te bepalen om daarmee tegelijk een entree te bieden aan meer irrationaliteit, waarvan we op grond van het ruïneus twintigste-eeuws Europees verleden juist de neus vol zouden moeten hebben. Maar hoe slecht de mens van zijn geschiedenis heeft geleerd, is onder andere zo’n twintig jaar terug bij het uiteenvallen van de Joegoslavische eenheidsstaat gebleken, waar bekrompen nationale gevoelens om voorrang streden en elkaar op een fatale wijze bevochten. Zodat het evenzeer moet verbazen dat men in en rond Barcelona, in Catalonië ook niet meer bij zinnen is blijkens de uitslag van daar gehouden verkiezingen, die de separatisten in die streek de meerderheid in het regionaal parlement hebben gegeven. Alsof de Spaanse burgeroorlog er nooit heeft plaats gevonden en de tijd alle wonden daarvan inderdaad heeft geheeld. Met vervolgens de logische vraag van de buitenstaander of mensen nooit wijzer worden en dus niet van hun verleden leren. Zonder het antwoord te weten of af te wachten zou je er haast pessimist van worden, ook door de onzekerheid over wat ons wat dit aangaat nog allemaal te wachten staat.
robschimmert 
Ik zou die kleinstaaterij nog kunnen verdragen als er één Europa met een loeisterke regering bestond. Zoiets als de USA: één regering, 50 deelstaten, die dan voor mijn part allemaal hun eigen volksliedje mogen zingen en hun eigen kentekenbewijzen en postzegels mogen uitgeven. Maar zo’n Europa is in de verste verte niet in zicht; integendeel.
Catalonië heeft zichzelf al grote schade toegebracht door voor bepaalde banen alleen mensen met kennis van de Catalaanse taal te willen hebben. Dat betekent dat bijv. een begaafde chirurg uit Argentinië er niet zal solliciteren.