Sinds de automatisering ons leven in haar greep heeft gekregen en de communicatierevolutie zich ook ontrolde, is mij meer en meer het gevoel gaan bekruipen dat ik de macht over delen van mijn leven heb moeten prijsgeven. Aan de grenzen van het gebied waarin ik nog terecht denk te kunnen met mijn zelfsturende vermogens, wordt alsmaar geknabbeld en stukjes van dat terrein worden met beetjes ingepikt door organisaties en instellingen die mijlenver van je als individu af staan, waar je geen enkele invloed op hebt, waardoor ze ongebreideld hun gang kunnen gaan. Met als koplopers toch wel de kabelaars of communicatiebedrijven en de zorgverzekeraars, die zich beiden als de vrijmoedigsten en creatiefsten doen kennen als het gaat om het uitdenken van trucs om hun invloed en macht uit te breiden met allerhande bedenksels waarvan het nut je als consument volledig ontgaat, maar waar je wel mee rekening hebt te houden, wil je niet buiten spel of langs de kant komen te staan. Een verdienstelijke tweede wat betreft het in de maag splitsen van overbodigheden, van regels waar je als klant de relevantie onmogelijk van kunt ontdekken, zijn de banken die die bekwaamheid haast tot kunst hebben verheven. Tenminste de mijne, de Rabobank wel. Want wat van daar aan correspondentie en aanwijzingen mij als rekeninghouder en klant de afgelopen jaren heeft bereikt, tart iedere beschrijving. Niet dat het geld dat ik eraan heb toevertrouwd, daardoor ook maar iets meer waard is geworden. Integendeel, nog even en ik moet er op toe gaan leggen.
Zodat het er waarachtig op lijkt alsof ik er voor de bank ben in plaats van dat ik mij hun klant mag noemen. Zozeer ben ik het spoor in haar beleid en dienstverlening bijster geraakt. Met dan nu als nieuwste hoogtepunt daarin (of moet het een dieptepunt genoemd worden?) een veranderde methode in het internetbankieren zonder dat er ook maar ergens duidelijk is gemaakt wat het nut ervan is, of mijn voordeel, en waar het allemaal toedient. Hoewel een paar dagen van tevoren aangekondigd, viel er plotseling een nieuw hulpmiddel in de bus dat vanaf 2 juli a.s. gebruikt moet worden bij het internetbankieren. Waarom? Het thuisbankieren met de zgn. Random Reader liep namelijk als een zonnetje. Het riep geen enkel probleem op. Ieder kind, zelfs het alleroudste, kon de was doen. En toch moest die reader kennelijk op de schop. Je zou bijna denken dat de bank de bank anders niet is. Omdat er medewerkers aan de praat gehouden moeten worden? Want een klant zal niet hebben zitten wachten op die verandering, op die scanner, die in het geheel niets blijkt toe te voegen. Het internetbankieren niet gemakkelijker maakt, niet sneller doet verlopen. Alleen het gevoel oproept dat je als rekeninghouder weer iets in de maag gesplitst krijgt, waar je je ook nog maar naar hebt te voegen. En dat bedoel ik nou precies met dat zelfbeschikkingsrecht, onze zelfsturende vermogens waaraan stukje bij beetje geknabbeld wordt tot we ten langen leste afhankelijke en weerloze wezens zijn geworden die nog alleen maar weten te ontvangen en vervolgens ja mogen knikken. Waarop de Rabobank met deze zoveelste eenzijdige actie duidelijk preludeerde.
En toch blijf je er in meegaan. We zijn als individu volkomen machteloos geworden. Je kunt zelfs niet eens contant meer betalen bij diverse instanties.
Rob over een jaar schrijf je enthousiast over de scanner. Minder fishing, minder fraude en snellere betalingen bij kassa’s. Het wordt sowieso tijd dat het muntgeld en de biljetten verdwijnen. Ik verheug me op de kunstmatige intelligentie. Zou je nu dan nog terug willen naar de vorige eeuw. Nu al vergeten hoe krakkemikkig dat er aan toe ging? Kijk eens naar het onderwijs van 50 jaar geleden, de ziekenhuiszalen van 50 jaar geleden, het spaarbankboekje van de boerenleenbank, voor een kwartje een halve minuut telefoneren bij een huis verderop. Efficiëntie en renovatie brengen welvaart, welvaart brengt vrijheid, vrijheid is geluk.
Denk aan de 1000.000.000 mensen die vandaag lijden door ziekten en natuurgeweld, honger en dorst hebben, oorlogen en onderdrukking verduren en waarvan minstens 10 % morgen al in Europa zouden willen zijn. 10% is 100.000.000 !! Leve de scanner van de Rabo-bank.
Die optelsom naar geluk lijkt mij toch een voorbeeld van wishful thinking. Want of de wereld van vandaag meer geluk laat zien dan zo’n vijftig jaar terug is voor mij hoogst twijfelachtig….
Dat is alleen zo als welvaart als gelukbrengend gedefinieerd wordt wat het naar mijn mening niet is.
Ik vond er eerlijk gezegd ook niks mis mee om een overschrijfkaart op de bus te doen. Ik heb niks met automatisering, dingen worden er alleen slechter van, en de machthebbers krijgen meer controle. Dat dient het, verder niks. Voorbeeldje, mijn tv. Aanzetten kost me een minuut. Schakelen naar en andere zender, drie seconden. Was vroeger allemaal in een halve seconde gepiept. Ander voorbeeld, automatische factuurverwerking. Sinds ik het niet meer met de hand doe, kost het me veel meer tijd. Er zitten veel nodeloze schakels ingebouwd en corrigeren als je een fout hebt gemaakt is een hel. Was vroeger allemaal in een zucht en een scheet gebeurd. Nog een voorbeeld, navigatie. Ik ben nog nooit zo vaak verkeerd gereden als sinds ik navigatie gebruik. Mooie systemen allemaal, maar veel brengt het ons niet. Dus ja, ik ben het helemaal met je eens.