Het waaigat Heerlen

Het verhaal over de cityvorming in Heerlen, van de naarstige zoektocht naar een stadshart wordt langzamerhand een geschiedenis om moedeloos van te worden. Het schijnt een onmogelijkheid te zijn om aan deze gemeente met haar honderdduizend inwoners een identiteit, een kern en samenhang te geven. Al veertig jaar lang zie ik slechts bestuurlijk gedoe dat nooit verder dan dat niveau komt, dus gedoemd is om te falen. Het kan en mag kennelijk nooit wat met Heerlen worden. Want elk initiatief tot iets dat de stad groter moet maken dan zichzelf, wordt gesmoord in haar kiem omdat de deelbelangen dat streven altijd de baas worden. Het argument dat Heerlen door haar historie, waarin de delen prominenter waren dan hun geheel, ofwel dat de verzamelde dorpen nooit tot die ene stad die Heerlen was en wilde zijn, uit konden groeien, gaat niet meer op. Wat dertig, veertig jaar geleden nog aan de orde was en als excuus voor falen werd geaccepteerd, kan nu natuurlijk geen stand meer houden. Omdat fouten en falen slechts een keer mogen gebeuren om lering en expertise te genereren. Welke vlieger dus niet in Heerlen opgaat omdat men zich daar door de jaren heen en in elk geval telkens eenmaal per decennium aan dezelfde steen is blijven stoten en geen stap verder kwam. Waardoor men nog altijd met dezelfde gebakken peren zit als veertig jaar terug toen de mijnsluitingen, het gebrek aan geld en de werkloosheidscijfers plus de desolate sfeer als redenen voor dat tekortschieten konden worden aangevoerd en ook als zodanig werden geaccepteerd.

Want nog altijd is dit Heerlen het waaigat, waar alleen de wind vat krijgt op de vele plekken in haar centrum, die alleen maar leger worden omdat de mensen er weg blijven, er niets meer te zoeken hebben omdat verpaupering en leegstand de echte kansen krijgen en dus de ondernemers, de winkeliers overspelen en als willoos slachtoffer verdrijven om er nooit meer terug te komen. Pancratiusplein, Bongerd, Promenade, Geleenstraat, Saroleastraat en Schouwburgplein. Het is een reeks van namen die synoniem zijn aan een verloren verleden waarvoor totaal niets in de plaats is gekomen. Ja, uiteindelijk slechts dat niets dat gecompenseerd wordt door een zoveelste willekeurig gepland en geprojecteerd winkelcentrum dat de volgende poging is om de armoede in Heerlen te doen vergeten, maar met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid gedoemd is te mislukken, als zoveelste misser in het planologisch perspectief van de bestuurlijke elite van Heerlen. Die zich maar koestert in dat vermeende vroegere slagen van het winkelcentrum ’t Loon en dat op elk door haar gewenst moment wegens succes op een toevallige plek die beschikbaar is, kopieert, projecteert en inplot. Met de ridicule locatie van het Schenkel – en het Maankwartier als de pijnlijkste bewijzen van die incompetentie, met daaruit voortvloeiend de voorspelbare ondergang van die twee projecten, die opnieuw bevestigen dat het droefenis was, is en blijft in en met het centrum van Heerlen en dat het er ook nooit niks mee zal worden. Hoogstens dat het geld vreet en nog sneller verteert, zolang alles en iedereen in zijn eigen en dezelfde kringetjes blijft ronddraaien.

Advertentie