Inktzwart. Maar met asgrauw is de Nederlandse film “Gluckauf” even raak getypeerd. Want in de honderd minuten dat ze duurt, wordt er geen moment gelachen, hoogstens een krampachtige poging daartoe gedaan, en is er geen sprankje zon te bekennen. In die sfeer voltrekt zich het perspectiefloos bestaan van vader en zoon Lei en Jeffrey Frissen tegen de troosteloze achtergrond van Nieuw-Einde, Heerlerheide en Meezenbroek, wijken die in verval verkeren in een Heerlen dat onttakeld en zonder spirit is geraakt in de periode nadat de mijnen er gesloten zijn. Daar scharrelen de beide hoofdrolspelers wat om te overleven. Overigens zonder een kans op serieus en blijvend succes omdat de marge waar zij in verkeren, zo overheersend en alom aanwezig is en zodoende de enige voorwaarden biedt en schept om het eigen bestaan met hangen en wurgen en van dag tot dag te rekken. Met als uitsluitend en logisch gevolg dat moraal, ethiek en gevoel hevig op de tocht komen te staan, nauwelijks nog kansen krijgen en de criminaliteit met haar winstgevendheid en geld nog alleen maar lonkt en telt. Noem dat het kader waarbinnen een verder wat dunne verhaallijn is geplaatst, welke aanvankelijk ook moeizaam op gang komt.
Te meer omdat de getoonde beelden je het als kijker niet echt gemakkelijk maken om je er van harte naar te voegen, zeker met de kennis die je van jouw Zuid – Limburg en ook van Heerlen hebt. Omdat verval en troosteloosheid immers niet echt uitnodigen, maar er in deze film wel nadrukkelijk zijn. Dus is het uiteindelijk toch dat verhaal en nog meer het overtuigend spel van de acteurs, die laten zien hoe Lei en Jeffrey met hun gevoelens moeten worstelen en die ook niet meer de baas kunnen. Waarna “Gluckauf” in haar tweede deel een meer dan fraaie apotheose krijgt als blijkt dat het leven in al haar facetten deze nietige en treurige mensen de baas wordt ondanks de strijd die zij daar met al hun emotionele kracht tegen leveren. Zodat het per slot van rekening met deze mensen niks is en was en ook niks zal worden, is de boodschap van deze indrukwekkende film, waar regisseur Remy van Heugten en scenarioschrijver Gustaaf Peek veel eer mee hebben ingelegd en waarvoor de acteurs Bart Slegers en Vincent van der Valk alle honneurs verdienen. En dat het gebruik van het dialect soms aangeleerd en wat geforceerd aandoet, is hun vergeven en kan hoogstens een schoonheidsfoutje genoemd worden. Waardoor mijn konklusie en mijn advies alleen maar en dus van harte luidt dat “Gluckauf” een film is die beslist door iedereen gezien moet worden.
Ik zal er eens op letten, waar heb jij deze gezien…
Lumiere in Maastricht.
Dank je