De val van de hoogwerker

Voordat NRC-columnist Bas Heijne met het onderwerp als zodanig plus de aanleiding ertoe aan de haal gaat, wil ik toch mijn zegje erover hebben gedaan. Want dat volledig uit de hand gelopen huwelijksaanzoek met die hoogwerker in het Utrechtse IJsselstein is natuurlijk geen incident of een op zichzelf staand verschijnsel. Het is de zoveelste manifestatie van die steeds krachtiger levende behoefte om vooral op te vallen, om die paar minuten van roem te scoren, om op de televisie te komen zoals dat vroeger heette. Want dan ben je immers aardig in de buurt geraakt van die status van Bekende Nederlander. Wat langzamerhand in het kader van de zo gewenste zelfontplooiing het ultieme doel is geworden en in ieder geval bestaanszekerheid in de vorm van een vaste of mooie baan en een goed inkomen nadrukkelijk in haar schaduw stelt. Eerzaamheid, bescheidenheid en anonimiteit lijken nog slechts weggelegd voor losers en sukkels. Wie zich een beetje de moeite getroost, komt zonder problemen in the picture van al die commerciële zenders die daardoor meer en meer de bondgenoten lijken te zijn geworden van de smaak en de voorkeuren van de bevolking, van grote delen ervan die ervoor kiezen naar hun programma’s te kijken. Welke uiteraard een drempel hebben die zo laag is dat je deze niet meer ziet. Omdat ieder immers recht heeft op zulke uitzendingen, zou zo maar de filosofie van de commerciëlen kunnen zijn, als het in feite niet slechts om ordinair geld verdienen gaat, dus reclameboodschappen en – zendtijd moeten worden binnengehaald voor zo groot mogelijke aantallen kijkers.

Met als gevolg dat die zenders en hun uitzendingen voor iedereen bestemd zijn, dus ook het breedst mogelijke podium bieden en daarmee bijvoorbeeld ook breed levende illusies zo maar tot werkelijkheid, gewoon tastbaar maken. Wat zoveel betekent dat wie wat talent voor wat dan ook heeft of wordt toegekend dan wel dat van zichzelf vindt, allicht een keer op een van die talloze zenders aan de beurt komt om zijn kunnen te tonen. Met altijd die kans op roem en bekendheid en dat gevoel om op straat herkend te worden, maar tegelijk ook met het risico dat het allemaal vies kan tegenvallen. Hoewel het uitventen van die teleurstelling en de daarmee gepaard gaande emotie ook core business van die commerciële zenders is geworden, waarmee ze dus helemaal van iedereen zijn, want collectief bezit en tegelijk de spiegel waar grote groepen zichzelf zo gemakkelijk in herkennen en zich bevestigd zien. Zodat nog een kleine stap in die wisselwerking hoeft te worden gezet en de in onze samenleving geldende normen en standaards, alsook de ontwikkeling daarvan, hebben bij de commerciëlen hun definitieve plek verworven. Met als gevolg dat niets nog gek genoeg is omdat het namelijk altijd uit onze eigen koker van wensen en emoties voortkomt, dus heel gewoon wordt. Zullen we het er maar op houden dat dat het punt is waar we nu zijn aanbeland, met de val van die hoogwerker in IJsselstein als symbool van die neergang, die tot stand komt door dat groeiend monsterverbond? Want zo mogen we het al met al best wel gaan noemen.

Advertentie