Oefening Zeeuws – Vlaanderen

In de tien jaar dat ik mij aan het webloggen wijd, heb ik nog nooit iets geschreven over de tijd dat ik in militaire dienst was. Ik behoor dan ook niet tot die kategorie Nederlanders die die periode, welke voor mij tussen juli 1963 en maart 1965 lag, tot de mooiste tijd van hun leven bestempelen. Ik heb het waarachtig en gelukkig vaker stukken fijner gehad dan dat ik mijn ultieme plezier en zoetste herinnering aan de uitzichtloosheid en het onnut van mijn verplichte verblijf in het leger moet ontlenen. In hemelsnaam niet. Want er is voor mij bepaald meer te beleven geweest dan bijvoorbeeld zoiets als een nachtelijke najaarsoefening in Zeeuws – Vlaanderen. Niets ten nadele van die streek gezegd, die ik nog altijd in mijn hart heb gesloten. Maar het kan niet waar zijn dat zo’n bezigheid in die omgeving en onder die omstandigheden de bron is voor iemands zoetste herinnering en daarmee de basis vormt voor het mooiste wat het leven in petto heeft gehad. Onmogelijk dus voor mij als ik nog eens dat moment voor de geest haal dat ik moederziel alleen, bepakt en bezakt, en niet zo’n klein beetje, ergens in het Zeeuwsvlaamse polderland werd gedropt, met een kompas en een papiertje met wat coördinaten en de wetenschap dat ver weg aan de horizon de lichtjes van een chemisch bedrijf in Sluiskil aan het branden waren. Een storm van jewelste, een plenzende regen, een blik biscuits bij de hand plus de opdracht om ongeschonden een plaats te bereiken die evenzo in coördinaten was uitgedrukt. Ik moest maar zien hoe. Nou, gezellig was beslist anders en het liefst lag ik toch onder de wol in plaats van deze test op vermeende hardheid en doorzettingsvermogen te ondergaan.

Omdat het toch maar een momentopname en bovendien vredestijd was, met de kleinst mogelijke kans op oorlog in die tijd van de vreedzame coëxistentie. Zo goed las ik mijn kranten wel, zij het dat ik met die wetenschap verder niets anders kon dan mij alleen overbodig en belachelijk tegelijk voelen. Want wat deed ik daar in de polder? Maar wat kon ik anders dan de aanwijzingen volgen die mij met alle elementen tegen alleen maar het gevoel gaven dat ik steeds natter en natter, en kouder en verkleumder, op weg was naar het einde van zo’n pokkendoorwaakte nacht, zonder dat ik ook maar wist waar dat wel liggen mocht. Sjouwend en sjokkend door dat vlakke land, zoals Brel dat toen bezong, met af en toe ergens in de verte een lichtje van hoop dat er gloorde, maar ook verdween als ik weer een andere kant op moest. Zonder doel en verwachting, maar met de enige zekerheid dat die verdomde herfstnacht ook een einde kende met een ochtendgloren dat tegelijk einde oefening zou zijn en ook was in de plaats, waar ik een half jaar tevoren nog zulke glorierijke momenten beleefde tijdens de werkweek van de eindexamenklas. Toen niet wetende dat ik zes maanden later daar, in het Zeeuwsvlaamse Axel, terug zou keren als een zielig hoopje mens en met het gelijktijdig besef dat het onmogelijk was om daar een zoete herinnering aan over te houden, laat staan dat de mooiste tijd van je leven te noemen.

Advertentie