De plaats van Shell

Uiteraard moet een auto rijden en kan ze dat alleen als ze brandstof heeft. Tot voor kort was daarvoor slechts benzine, diesel of gas beschikbaar, met als gevolg een onbeperkt monopolie van de verschillende oliemaatschappijen, met dus een grensoverschrijdende macht en een logischerwijs alles ontstijgende arrogantie. Want welke staat of regering deed hen wat? Een houding die langzamerhand alle perken te buiten lijkt te gaan en ook steeds minder gerechtvaardigd is nu zich andere energiebronnen aandienen voor onze heilige koe, de automobiel, bijvoorbeeld in de vorm van elektriciteit. Maar nog altijd geven mulitinationals als Shell, Standard Oil en Chevron, om een paar illustere voorbeelden te noemen, zich daar weinig rekenschap van en blijven ze op de oude vertrouwde, aanmatigende voet voortgaan in hun bedrijfsvoering en laten ze duidelijk zien geen boodschap te hebben aan moraliteit, normen en waarden, tijdgeest en een veranderende sfeer in het denkklimaat. Het winstbejag is nog altijd te leidend dan dat men zich bij die concerns ook maar iets aantrekt van de druk van een wijzigende publieke opinie. Met het Nederlands – Engelse Shell voorop in een dubieuze hoofdrol en in elk geval wars van maatschappelijk ondernemen. Met zichtbare lak aan ethiek lapt het waar het maar kan de regels van fatsoen aan zijn laars om bedrijfseconomisch aan de bak te blijven en met name aandeelhouders te gerieven. Daar moet alles voor wijken en verdwijnt elke reserve en terughoudendheid.

Zoals we een maand geleden konden zien toen de CEO van Shell, de Nederlander Ben van Beurden, met alle internationale commotie zijn achterste afveegde en op het hoogtepunt van de Krim – crisis doodleuk bij de instigator ervan, Poetin, zijn opwachting maakte om in het gevlij bij hem te komen en zaken met hem te doen. Wat geen incident blijkt maar de maat is van het ondernemen zoals Shell dat bedrijft. Want natuurlijk slaat dit olieconcern zonder een spoor van aarzeling bij tientallen boorputten in het beschermde Patagonië, waar de leefomgeving van boeren en Indianenstammen en de oorspronkelijke staat van het rijke milieu daardoor danig worden vervuild. Met als motto dat er naar voorraden gezocht moet blijven worden omwille van de continuïteit van het concern, een ambitie die uiteraard elke menselijke maat en moraal te boven gaat. Vandaar dat Shell in Zwitserland, hoewel daar geen druppel gas of olie wordt gewonnen, met acht dochterondernemingen is gevestigd. Omdat het in dat land zo makkelijk ontwijken van locale belastingen is en daarmee landen waar Shell opereert het nakijken hebben en naar aantrekkelijke opbrengsten uit de winningen die hun milieu zo belasten, kunnen fluiten. Waarmee verder alleen gezegd wil zijn dat er een op zijn zachtst gezegd twijfelachtige sfeer schuil gaat achter elke liter benzine die wij gebruiken om met onze auto te rijden. Kan dat niet zwaarder gaan wegen als wij de brandstoffen kiezen om onze kilometers te maken? Gewoon om Shell zijn plaats te wijzen……

Advertentie