Een 21e eeuwse spagaat

Is het wel zo vreemd dat spiritualiteit, yoga, mindfulness en mediteren momenteel hoogtij vieren? Zo bijzonder is het niet dat de behoefte bij mensen alleen maar lijkt toe te nemen om naar zichzelf terug te keren. Zou je niet als je, midden in het leven als je toch wilt staan, permanent in een spagaat wordt gedwongen door de druk die van verschillende kanten en meestal op tegengestelde wijzen op je wordt uitgeoefend om met een beetje succes te overleven? Waarvoor dan de eerste vereiste is dat je vooral jezelf moet zijn. De hele dag wordt je dat via de media toegeroepen door al die geslaagde figuren die het gelukt is om daar een plek en een stem te veroveren. Zij vertellen wel even dat je het net zo moet doen als zij. Je mond open doen, je laten horen en uiteraard helemaal bij jezelf blijven en in jezelf geloven. Het bekende jargon, waarin reclamemakers en copywriters uitblinken en dat de wereld altijd als een utopia voorspiegelt, waarnaartoe je de weg vindt als je maar jezelf wilt blijven. Dat is de ene kant van het verhaal dat je zo permanent ingepeperd krijgt dat je het haast gaat geloven. Ware het niet dat er ook zoiets is als een tegenwind die je ook voortdurend hebt te ondergaan. Want je kunt wel jezelf willen zijn en steeds op jezelf willen terugvallen, maar het is nog lang niet gezegd dat dat je omgeving, dat dat anderen aanstaat. Waarmee we bij die andere rode draad komen die het moderne leven ook steeds meer beheerst en welke bestaat in die vraag hoe je bij anderen overkomt.

Omdat dat wel zo bepalend is voor jouw succes in het leven, dat je namelijk nooit op eigen kracht kunt behalen, wordt met stelligheid beweerd. Dat is zo’n 21e eeuws paradigma geworden dat op alles en iedereen zo van toepassing wordt verklaard dat het mensen in hun denken en handelen wel bijna lijkt te verlammen. Bij elke stap die men zet, althans als men bereid is om een beetje na te denken, speelt de vraag op hoe dat op anderen zal overkomen. En als je je dat nog niet afvraagt, dan is er nog altijd een baas die je dat pad op wil helpen. Geen giftiger managementtool dan die benadering waarmee mensen klein en onmachtig worden gehouden en een kant op worden gestuurd dat ze verlamd zijn en het niet meer weten om uiteindelijk de staat van afhankelijkheid te bereiken, waarin ze volledig overgeleverd zijn aan het oordeel van anderen en zichzelf niet meer vertrouwen, dus ver van huis zijn geraakt. Dat zie je om je heen gebeuren en verklaart de populariteit van yoga, meditatie, mindfulness of welke vorm van spiritualiteit ook. Waarmee we midden in de eenentwintigste eeuw zijn beland, met in het hart daarvan de dolende mens die op zoek is naar zichzelf. Wat mij er tegelijk aan herinnert dat ik mijn beste tijd heb gehad en mijn ziel en zaligheid, in hun volle kracht, in de vorige eeuw heb achtergelaten. Gelukkig wel, kan ik nu met overtuiging zeggen.

Advertentie