Statement in Sint Petersburg

Over het algemeen zijn wij in Nederland al gauw geneigd om trots te zijn op een sportprestatie die een van onze landgenoten levert. En met recht als er sprake is van een wereldkampioenschap zoals Epke Zonderland het afgelopen weekeind in het turnen behaalde. Want het gaat dan om een sport die wereldwijd beoefend wordt en ook populair is. Het neemt echter niet weg dat ons chauvinisme zich meestal wel erg verengt tot het optreden van een Nederlander in een of andere tak van sport, terwijl wij ons gezicht op zoveel andere maatschappelijke terreinen laten zien. Denk alleen al eens aan de kunst en cultuur waar wij een geducht woordje meespreken en ons hoofd een enkele keer heel ver en daardoor bijna risikovol boven het maaiveld uitsteken zoals Toneelgroep Amsterdam dat vorige week vrijdag in Sint Petersburg deed waar het na een voorstelling in het geweer kwam tegen de Russische anti-homowetgeving. Wat dus echt de nek uitsteken betekende met een Russische overheid die er niet voor terugschrikt om ook buitenlanders aan te pakken getuige de recente gevangenneming van Greenpeace-aktivisten, met daaronder twee Nederlanders. Vandaar dat je toch maar het lef moet hebben om zoals actrice Halina Reijn dat vrijdagavond toonde in een theater in Sint Petersburg.

Dat gebeurde na afloop van de voorstelling van ‘De Russen!’, dat een bewerking was van een stuk van Tsjechov, toen ze namens de hele cast van Toneelgroep Amsterdam een protestverklaring voorlas in briefvorm. Deze brief, die in de zaal met boventiteling van het Nederlands in het Russisch vertaald werd, begon met bewonderende woorden voor Tsjechov en andere Russische cultuurdragers en eindigde in een oproep om de kwetsende wetten die de rechten van journalisten en homoseksuelen beknotten, te herzien. Want, zo luidde de letterlijke tekst uit de mond van Halina Reijn, zonder Tsjaikovski, Majakovski, Diaghilev en Stanislavski zouden wij ook zoveel armer zijn. Precies daarom vallen de recente wetten die de rechten van journalisten en homoseksuelen inperken, ons zo zwaar. Ook de direkte gevolgen ervan, waaronder geweldplegingen en intimidaties, gaan ons aan het hart, was op het podium van dat theater in Sint Petersburg voor een volle zaal uit de mond van actrice Halina Reijn te horen. Die, en met haar de hele Toneelgroep Amsterdam, daarvoor, voor haar persoonlijke moed om met haar tegendraads statement zo voor het Russisch voetlicht te treden, met alle gevaren en risico’s van dien, alle lof en ook onze trots verdient en daarom aanspraak mag maken op een ereplaats in mijn portret van de dag.

Advertentie