Lijfeigenen in de 21e eeuw

Er zijn plaatsen waar je je willens en wetens kan dood werken. En dan gaat het niet over Derde Wereld – landen die immers gekend zijn om de hondse arbeidsomstandigheden waarin moderne slavernij nog welig kan tieren. Niet de goudmijnen in Zuid-Afrika zijn daarbij aan de orde of de kopermijnen in Bolivia. Nee, je dood werken kan ook in de meest geavanceerde en eigentijdse omgeving, in de Westerse wereld. In the City in London, in het zakendistrict waar jonge, slimme bankiers met elkaar in de slag zijn om die begeerde plek in de pikorde van een van de zakenbanken te kunnen veroveren. Werkweken van honderd uur zijn eerder regel dan uitzondering en de zogenaamde ‘magic roundabout’ is een verschijnsel, een werkrooster waar ieder die er in de City bij wil horen of succesvol in de ‘rat race’ wil zijn, wel eens een keer mee kennis heeft gemaakt. Wat zoveel betekent dat men zich met een taxi naar huis laat brengen en dan gaat douchen terwijl die taxi met draaiende motor wacht, waarna aan een nieuwe werkdag kan worden begonnen. Alleen maar omdat het werk, de uitdaging en dientengevolge het succes maar blijft wachten. Met logischerwijs dagen van vijftien uur of meer die tot de regel behoren, evenals een zevendaagse werkweek.

Waardoor honderd uur eerder usance zijn dan de afwijking waar wij vanuit onze arbeidsethiek en – traditie toch met gefronsde wenkbrauwen naar kijken. En dat het nog gekker kan bewees die Duitse stagiair die zich kennelijk zo op een baan in the City had gefixeerd dat hij daar alles voor opzij zette en daarin zover ging dat hij 72 uur aaneengesloten werkte om vervolgens wel in het harnas te sterven. Met daarbij de kanttekening van zijn vrienden en kollega’s dat er niemand was die zo hard en doelgericht werkte als hij, terwijl zijn werkgever het nog fraaier maakte door hem als een ijverige stagiair met een veelbelovende toekomst te betitelen, die vooral populair onder zijn kollega’s was, voor wie hij zelfs als voorbeeld en boegbeeld diende. Waar hij dus mooi klaar mee was, terwijl verder in feite alleen maar werd aangetoond dat hier geen sprake was van slavernij in de traditionele betekenis van het woord. Eerder van hedendaags lijfeigenschap, waarin mensen verslingerd en verslaafd raken aan hun eigen ambities en daar totaal aan ten onder gaan. Met medeweten en dank van de werkgevers, die als de vermoorde onschuld natuurlijk precies de andere kant opkijken en daarmee vermoedelijk de toon zetten voor ondernemerschap en arbeidsverhoudingen, die passen bij en in de eenentwintigste eeuw.

Advertentie