Ze kunnen zonder aarzelen de preutse jaren genoemd worden. Of misschien nog wel meer de tijd dat de kat in het donker geknepen pleegde te worden. Omdat dat toen zo hoorde. Zo mogen de eerste twintig jaar van na de oorlog beslist wel gekenschetst worden. Dit om meteen maar het idee weg te nemen dat het voor de babyboomers hun hele leven lang alleen maar feest zou zijn geweest. Over sexualiteit, over de gevoelens die daarbij hoorden, werd toen dus niet gesproken. En als dat dan al zo was, dan toch in elk geval achter de handen, zodat geen liplezer kon vermoeden wat er daarover wel gezegd zou worden. Het was de tijd van het grote zwijgen, of liever gezegd verzwijgen, waarin het fatsoen verbood om over de vleselijke lusten te praten, of om aan de gedachten daaraan ook maar enige uiting te geven. Dat kon niet en dat deed je niet, zoals je er ook niet over sprak, terwijl het allemaal even hard gebeurde en de kindertjes in groten getale werden gemaakt en geboren.
Maar alles binnen de perken van wat er hoorde en als het dat te buiten ging, was de wereld te klein en werd er besmuikt en met rode wangetjes over gesproken. De hypocrisie in optima forma dus, hoewel het woord huichelachtigheid misschien toch wel beter paste als typering van dat soort gedrag, dat in mijn herinnering nog zijn meest uitgesproken en daarmee verwerpelijkste vorm kreeg als een stel door een ongewenste of niet geplande zwangerschap gedwongen was om te trouwen. Want daar ontkwam je dan bijna niet aan. Als er sprake van een ‘moetje’ was of als het gerucht daar al over de ronde deed, liep men dus in mijn geboorteplaats Culemborg bij het stadhuis te hoop om meesmuilend zo’n jong echtpaar na de huwelijkssluiting naar buiten te zien komen, waarbij de blikken van dat kijkend publiek weliswaar nog net niet doodden, maar dat jong geluk wel voor het leven tekenden als ze tenminste van plan waren om in Culemborg te blijven wonen. Zo werkte dat toen in die preutse jaren, waarin het fatsoen met de mond beleden werd en je je op het slapppe koord dat de sexualiteit toen nog was, maar staande moest zien te houden.
Ja, er is zo’n enorm zwaar moreel gewicht aan komen te hangen, terwijl het gewoon om de centen gaat. Wie betaalt voor het kind? Hypocrisie ten top. Misselijkmakend, en in het katholieke zuiden was het niet anders, weet ik van mijn moeder.
Ik kan me dat niet herinneren, de flowerpower gooide toch echt alle deuren open, Beatles, Stones, Woodstock, Het begin van de seksuele revolutie, provo’s hippies, allemaal 60ér jaren. Ik weet niet waar jij was, maar ik zat er midden in…
Ik heb het over de vijftiger en begin zestiger jaren toen alle geesten nog dichtgeplakt zaten met vooroordelen en het burgermansfatsoen de Nederlandse samenleving regeerde.
Ik denk dat, buiten de hippies, het wel klopt wat je schrijft. Over seks sprak je niet. Ik denk, maar ik heb er geen onderzoek naar gedaan, dat de meeste huwelijken in minder dan 9 maanden werd verrijkt met een kind. Als ik zo eens kijk in mijn omgeving dan gebeurde het vaak. Heel triest. Mijn eigen zus was ook zwanger op haar trouwdag in 1969. Mijn oma in 1914. Als we het wel eens hebben over die goeie ouwe tijd, dan denk ik dat dát, die gedwongen huwelijken tussen kinderen vaak nog, waar direct een kind kwam, kinderen met kinderen dus, dat dat godzijdank niet meer aan de orde is.