Pier en Oceaan

Over “Pier en Oceaan” van Oek de Jong is meer dan genoeg te vertellen. Het wemelt van de aanknopingspunten om verhaallijnen en personen te duiden. Aan metaforen en symboliek geen gebrek. Maar ik heb geen behoefte om mij daaraan te vertillen, omdat ik voor mijn gevoel met elke verklaring of beredenering het boek als vertelling tekort doe. Want de achthonderd bladzijden die het telt, zijn voor mij één grote belevenis gebleken. Aan het gevoel dat ik daaraan heb overgehouden, die bijna volmaakte tevredenheid daarover, wil ik geen afbreuk doen door nog eens te proberen een en ander op een rij te zetten. Zo heeft de Jong mij weten mee te slepen in zijn familiegeschiedenis die zich in Friesland, Amsterdam en Zeeland voltrekt met in de hoofdrol de jongeling Abel en zijn moeder Dina. Die worden zo geportretteerd dat ieder die op enige wijze de vijftiger en zestiger jaren heeft meegemaakt, als kind of jongere of als jong volwassene, zich onherroepelijk moet herkennen in een van beiden en zich daar ook makkelijk mee kan identificeren. Want Oek de Jong beschikt de vaardigheid van pen om de voorwaarden daartoe op een presenteerblaadje aan te bieden. Mij overkwam het al heel snel waardoor ik mijn jeugd zonder moeite herbeleefde.

Omdat die kennelijk in essentie overal in Nederland hetzelfde bleek te zijn, met telkens de gelijke hoekpunten. De zoektocht van Abel, zijn onzekerheden, de muziek, de school en niet in het laatst het pad van de liefde. Wat was daar aan anders dan wat ik bijna tegelijkertijd meemaakte? Wie is het niet zo vergaan? Zoals ook de worsteling van zijn moeder de strijd moet zijn geweest die door menige vrouw in die tijd innerlijk is geleverd tegen de achtergrond vooral van het soepel en succesvol maatschappelijk functioneren van een echtgenoot, waarmee wel de basis werd gelegd voor een peilloos lege relatie. En zo zou er nog veel meer over “Pier en Oceaan” te vertellen zijn. Maar houd ik het er toch maar bij dat het voor mij een unieke leeservaring opleverde en betekende zonder dat ik dit boek daarmee tot wereldliteratuur wil verklaren. Daar is het toch te Hollands voor en te kleinschalig, maar wel zo overzichtelijk dat het voor ieder van mijn generatie, die zijn of haar jeugd van toen nog eens wil meemaken en erover wil lezen, een absolute must is, ook omdat het zo toegankelijk is. Waarmee het tegelijk een aanbeveling is voor ieder die wat jonger is en toch het gevoel voor de vijftiger en zestiger jaren wil krijgen. Want daar zorgt de meesterhand van Oek de Jong zeker voor.

Advertentie