In goed vijftig jaar is de cirkel rond gemaakt en ik heb het voor mijn ogen zien gebeuren. We zijn weer terug bij af, met dien verstande dat dezelfde afstand zich nu kenmerkt door afkeer, door het gevoel dat je er niets mee te maken wilt hebben, dat je er niet wenst te worden gezien, terwijl diezelfde afstand vroeger bepaald werd door ontzag, respect, door het beeld dat dat niet jouw wereld was. Zo kan het allemaal verkeren en per saldo toch hetzelfde blijven. En van dat proces heb ik nog even deel uitgemaakt, toen ik begin zeventiger jaren nog een tijdje bij een bank heb gewerkt. Dat kon je toen met goed fatsoen dus doen, omdat een bank immers zekerheid bood en in brede lagen van de bevolking aan vertrouwen won. Het was namelijk onvoorstelbaar dat ze om zou vallen. Dus was er geen betere werkgever in die tijd denkbaar naast de overheid. Banken waren de betrouwbaarheid zelf en boegbeeld van een permanent groeiende economie en van een welvaartsexplosie met als gevolg veel meer geld onder de mensen, die van harte uitgenodigd werden om dat in beheer te geven. Filialen werden uit de grond gestampt. Om elk hoekje van een straat werd een bittere strijd gestreden. Mensen werden opgezocht en ze werden als klanten aangesproken. Alles deden die banken ervoor om de rekeninghouders binnen te halen. Hoogtijdagen waren het, waarin niets te gek was en succes probleemloos succes genereerde.
Met als logisch gevolg dat hun traditionele gestrengheid telkens lossere vormen aannam om maar meer geld toevertrouwd te krijgen waarmee dan vervolgens aan klanten kredietfaciliteiten in de vorm van leningen en hypotheken konden worden geboden. Want de welvaartsspiraal draaide meer en meer omhoog en genereerde uiteraard nog veel meer behoeften, waarvoor ook weer geld nodig was en nieuwe leningen en kredieten uitgevonden moesten worden. Enz.enz.enz. en er leek geen einde aan te komen aan die financieringsspiraal die zichzelf maar bleef versnellen en nog minder aan het succes van de banken met hun astronomische winsten, die hen steeds meer op wolken deed zweven en geloven dat de sky waarachtig hun limit was. Waarmee de uitwassen in de vorm van perverse bonussen geboren waren en de afstand begon te ontstaan tot al die klanten die die winsten mogelijk maakten, met als uiteindelijk resultaat dat de hoogmoed van al die bankiers die zich zo op afstand van het gemene volk begonnen te plaatsen, voor de val kwam. Logisch dat allen die zo gemene zaak hadden gemaakt met het geld van anderen die zij nog niet wilden zien staan, heel diep vielen en in die nederigheid weer zijn teruggekeerd bij af. Met alleen dat grote verschil met vroeger en tot voor een paar jaar terug dat niemand hen nog ziet staan of hangen. Ze zijn de paria’s van vandaag geworden, die in gezelschap uitgekotst worden. Zodat alles, zonder echte verandering, zo maar in zijn tegendeel is verkeerd.
robschimmert 