Als mijn geheugen mij niet in de steek laat, heeft het bij de begrafenis van Pim Fortuyn zijn intrede in onze cultuur en onze samenleving gedaan en heb ik het nadien ook bij verschillende uitvaarten en crematies meegemaakt dat er voor de overledene plotseling massaal werd geapplaudisseerd. Met ongemak en bijna plaatsvervangende schaamte stond ik er dan bij. Zo tenenkrommend vond ik dat luidruchtige spektakel. Wat moest ik ermee en wat stelde het voor c.q. betekende het? Want om na iemands heengaan nog de handen voor hem of haar op elkaar te brengen, had en heeft voor mij geen enkel ander doel dan alleen om jezelf dat plezier te doen. Of is er ook tijdens het voorgaande leven al zo scheutig omgesprongen met het soort complimenten en loftuitingen dat nu het te laat is, nog vorm krijgt met dat applaus voor een stoffelijk overschot. Betekenisloos dus, al dat gerucht waaraan iedereen zich bij zo’n gelegenheid overgeeft zonder zich voor mijn gevoel zulke vragen te stellen.
Vandaar mijn ongemak, mijn niet op mijn plaats voelen op zulke momenten. Mogelijk ook of misschien nog wel meer omdat ik altijd gewend ben geweest om ingetogen en in mijzelf met het treuren en herdenken om te gaan. Waardoor het des te lastiger voor mij is om daarin een draai van 180 graden te maken zoals zovelen dat kennelijk achteloos doen, waarschijnlijk ook omdat dat collectief en massaal gebeurt. Dat maakt het voor hen blijkbaar gemakkelijker om zich nu aan dit uiterlijk vertoon over te geven, dat waarschijnlijk ook nog de functie voor iedereen heeft om eventueel ingehouden emoties in die paar splits of a second de vrije loop te laten. Waarmee het voer voor psychologen compleet is gemaakt, maar mijn ongemak er niet minder om is geworden, laat staan dat er daardoor bij mij een spoor van begrip is ontstaan voor deze vorm van betekenisloze onzin, die we om er vanaf te zijn maar een nieuw ritueel zullen noemen, dus van die moderne poespas die nergens toe dient behalve dat ze mensen het gevoel geeft dat ze een bijdrage hebben geleverd zonder dat hoeft duidelijk te zijn aan wat.
Het is dan ook typisch iets voor het soort mens dat op Pim Fortuyn stemt…