In deze tijd waarin het hoogste woord en de assertiviteit hoogtij vieren, waarin je status en prestige alleen nog bepaald lijken te worden door de wijze waarop je van de tongriem gesneden bent, begint de kunst van het luisteren zo langzamerhand te verworden tot entartete kunst. Wie zijn mond houdt en zijn oor aan anderen leent, is gedoemd om achteraan te sluiten en kan er tegelijk van op aan dat zijn plaats is vergaan. Je moet je gezicht gewoon open trekken om aan de beurt en aan bod te komen, desnoods door een ander te overstemmen. Mag allemaal. Er wordt niet meer van opgekeken, omdat de plicht tot het luisteren naar elkaar allang achterhaald is. Aan dat stukje beschaving doen we niet meer, zoals het usance en geaccepteerd is om elkaar in de rede te vallen, te onderbreken en zo het woord te ontnemen. Dan moet je maar beter bij de les zijn en de geldende regels van de pikorde kennen. Want die zeggen ook dat je in principe met jouw verhaal, met jouw woorden de aangever bent voor jouw gesprekspartner die nergens anders mee bezig is dan om net die ademtocht, dat aanknopingspunt bij jou te vinden om van wal te kunnen steken en vervolgens leeg te lopen.
En dankbaarder is deze niet als je net met dat voorbeeld of die opmerking komt waar zo gemakkelijk en gretig op ingepikt kan worden. Dat is althans mijn ervaring van de laatste jaren, waarbij wat aanvankelijk uitzonderingen leken, steeds meer regel aan het worden zijn. Met als treurigste voorbeelden vooral die vrouwen, waarvan je het voelt dat ze het al te veel moeite kost om hun adem in te houden omdat ze voor hun fatsoen wel naar ons verhaal moeten luisteren. Des te onthutsender hun hoorbare opluchting als zij antwoord mogen geven op de vraag hoe het met hen gaat en vervolgens de litanie volgt van de wissewasjes die hun leven teisteren, een klaagzang waar geen einde aan komt en die hen bijna tot extase voert, in elk geval zo in vervoering brengt dat er geen doorkomen meer aan is, laat staan dat er nog gehoor wordt gegeven aan vragen. Want het ratelt dan door tot er geen lucht meer over is en wij de vraag al ruimschoots vergeten zijn. Des te groter daarom het plezier van de dialoog, de gedachtenwisseling die je zo nu en dan toch nog kunt hebben, waarvoor de waardering alleen maar groeit en je dan ook nog eens merkt dat het luisteren een echte kunst is, een waar ambacht dat nog altijd het meeste hout blijkt te snijden.
robschimmert 
Toch kun je met zwijgen de ander overstemmen, want die wacht alleen maar op jouw reactie… En als die niet komt heeft hij voor Jan met de korte achternaam geluld.