Overvloed lijkt onverbrekelijk met ons leven verbonden zonder dat we ons bewust zijn van het bestaan ervan. Alles is in zijn aanwezigheid zo vanzelfsprekend geworden dat de simpele vraagstelling of iets al of niet noodzakelijk is of eigenlijk gewoonweg overbodig, alleen maar verbazing zal oproepen. En toch waag ik het erop om de kat de bel aan te binden. Niet door de overdaad die je bij Albert Heijn toegrijnst, aan de orde te stellen. Dat is te gemakkelijk en voor de hand liggend. Zoals ik ook het kolossaal aanbod op de tijdschriftenmarkt, om nog maar eens een voorbeeld te noemen, aan mij voorbij laat gaan omdat het te eenvoudig scoren daarmee is. Maar wat te denken van de hoeveelheid radio – en televisiezenders die ons in Nederland omringen? Waarmee uitsluitend die zenders worden bedoeld die van vaderlandse origine zijn. Allereerst zijn daar de publieke radiozenders, Radio 1 tot en met 6 die zich in de ether en op de kabel vergezeld weten van een hoeveelheid commerciële zenders die voor mij niet meer te tellen zijn, laat staan dat ik nog een beeld heb van wat daarop te beluisteren valt. Maar dat daarop doublures zijn en overlappingen, lijkt welhaast onvermijdelijk zoals het ook goed voor te stellen is dat met zo’n uitgebreid en gevarieerd, zeg gerust overdreven, aanbod alles en iedereen op elk moment op zijn wenken lijkt te worden bediend. Maar is het wel echt zo nodig dat men op ieder willekeurig ogenblik kan beluisteren wat men dan ook horen wil, is de logische vraag die zich bij mij opdringt.
Want daar begint het verdacht veel op te lijken met die vloed van muziek, nieuws en wat al niet die over de luisteraars wordt uitgestort, waardoor ze er wel murw van moeten worden. Zoals al half en half gezegd bestaat zo de dikke kans dat gigantisch veel zendtijd wordt verspild met logischerwijs de overbodige inzet van mensen en middelen. Want met zoveel zenders zullen slechts betrekkelijk kleine groepen luisteraars worden bereikt. Wat met evenveel recht en zekerheid gezegd kan worden van de tien, waaronder drie publieke, televisiezenders die we hebben. Daar treedt net zo’n overkill aan aanbod van programma’s op waarvan de kwaliteit er omgekeerd evenredig mee is, zodat ook daar de vraag gewettigd is of dat zich nog in redelijkheid verhoudt tot de dag-dagelijkse behoeften van mensen. Of is veel meer aan de orde dat het hele circus blijft draaien, 24 uur lang, zonder dat er nog sprake is van een kritische toets om kaf van het koren te scheiden? Gewoon om die kijker op zijn wenken te bedienen, op elk moment van de dag, in zijn luilekkerland waar deze overdaad bij hoort, evenals die immense geldverspilling, die het wezenskenmerk is van het Nederlands omroeplandschap omdat dat is zoals het was en we blijkbaar niet anders meer kunnen.
Afschaffen die hele handel en als noodzender de wereldomroep inrichten. Dat spaart aardig wat centen…